KỶ TỬ, THỨ QUẢ GIÚP NGƯỜI CHÂU Á TRẺ LÂU, SỐNG THỌ
Nằm cao trên miền Tây Bắc Trung Quốc cư dân vùng Ninh Hạ từ lâu đã trồng một trong những loại quả được nhiều người săn lùng nhất ở châu Á trong nhiều thế kỷ qua. Loại quả mọng nhỏ có hình bầu dục này từng được gọi là "kim cương đỏ" vì được cho là có tác dụng chống lão hóa.
Nó đã nổi tiếng khắp thế giới là siêu thực phẩm, nhưng với người Trung Quốc, vốn đã dùng loại quả này trong y học kể từ Thế kỷ 3 tới nay, thì quả này đơn giản được gọi là kỷ tử, câu kỷ tử, hoặc củ khởi, củ khỉ, cẩu kỷ.
Kỷ tử được trồng khắp nơi ở Trung Quốc nhưng đặc điểm địa lý của vùng Ninh Hạ khiến loại quả này khi trồng ở đây đạt chất lượng tuyệt đỉnh nhất.
Từ tháng Bảy đến tháng Chín hàng năm, người nông dân lom khom dưới những bụi cây chỉ cao chừng tới thắt lưng trổ đầy quả chín mọng màu đỏ như cà chua. Họ khéo léo ngắt đầy tay quả ngọt mỗi lần từ chùm dây leo và bỏ vào chiếc rổ tre đan.
Thư tịch cổ nhất ghi chép điều này là Bản thảo Cương mục, bộ bách khoa toàn thư về dược vật học của Trung Quốc do danh y Lý Thời Trân biên soạn hồi Thế kỷ 16.
Bà Zhang Ruifen, một thầy thuốc làm việc ở hệ thống Phòng Mạch Cổ truyền Trung Hoa cho biết: "Đó là bản ghi chép rất chi tiết, và quả kỷ tử được ghi chép trong thư tịch này.
Người Trung Quốc quan niệm rằng quả kỷ tử vừa là trái cây vừa là thuốc: loại quả này chứa rất nhiều vitamin C, các chất chống oxy hóa, các amino acid và nguyên tố vi lượng.
Các thầy lang Trung Hoa thường kê loại quả này để giúp tăng cường chức năng gan và thận.
"Các bà mẹ Trung Quốc thì nói rằng bạn cần phải ăn quả này vì nó tốt cho mắt, vì nó có chứa carotene,"
Ở gia đình, phụ nữ và đàn ông Trung Hoa thường rắc quả kỷ tử khô vào món gà hầm với táo tàu và gừng, bắc trên bếp đun lửa liu riu thật lâu, hoặc hãm cùng trà hoa cúc để làm tăng hàm lượng vitamin.
Khi kê toa loại quả này cho bệnh nhân, Zhang thường kết hợp với một số loại thảo dược khác. "Chúng tôi thường không dùng một loại thảo dược duy nhất để trị bệnh; mỗi loại chỉ là một phần trong một thang thuốc," bà giải thích.
Tuy nhiên, cũng có những kiêng kỵ, khi bị sốt, sưng viêm hay đau họng, tức là rơi vào tình trạng 'nhiệt' hãy ngừng ăn quả kỷ tử trong thời gian đó. "Nếu đang bị tiêu chảy, gọi là chứng suy tì, thì không nên ăn quả này. Nhưng khi bạn khỏe mạnh thì nhìn chung quả kỷ tử thích hợp với tất cả mọi người."
Kỷ tử từ lâu đã là một phần của văn hóa Trung Quốc.
Chuyện xưa cũng kể rằng nhà buôn thảo dược Lý Thanh Vân từ Thế kỷ 17 đã ăn quả kỷ tử mỗi ngày. Nghe đồn rằng ông sống thọ đến 252 tuổi.
Nếu điều này vẫn chưa đủ sức hấp dẫn thế hệ trẻ chịu ăn món canh hầm nhừ có thả kỷ tử, thì các bà mẹ người Hoa thường dỗ con ăn quả này để có được đôi mắt sáng như sao khỏi cần đeo kính.
Quả kỷ tử vốn đã tồn tại từ rất lâu trong văn hóa Trung Quốc, giờ đây được coi là siêu thực phẩm ở khắp cõi trong và ngoài Trung Quốc.
Giới trẻ ở Châu Á giờ đây ưa chuộng kỷ tử, nhưng là bởi nghĩ tới tính năng khác của nó.
Chẳng hạn, những cư dân Thế hệ Z giờ đây mua "ấm trà sinh lực" để pha trà kỷ tử. Các bậc phụ huynh có thể nhận ra nồi canh truyền thống nay được đóng gói thành các thương hiệu như Buydeem và chế biến thành màu hồng nổi bật trên Instagram.
Nghiên cứu năm 2019 do Công ty Nghiên cứu và Chiến lược Agility về Thế hệ Z ở Trung Quốc cho thấy thế hệ này cho rằng sống khỏe mạnh là ưu tiên hàng đầu, thậm chí quan trọng hơn cả tiền bạc, sự nghiệp và niềm vui cá nhân hay lập gia đình.
Quả kỷ tử cũng đã phổ biến với người tiêu dùng quốc tế.
Được xếp vào nhóm "siêu thực phẩm", người phương Tây chịu chi đến 10 đô la Mỹ cho một gói kỷ tử, đắt gấp ba lần giá ở châu Á.
Nông dân Ninh Hạ hái khoảng 180 ngàn tấn kỷ tử tươi mỗi năm, nhưng họ bán hầu hết sản phẩm dưới dạng khô vì vòng đời của quả tươi khá ngắn.
Những người phát hiện xu hướng ở Châu Á như Amrita Banta, giám đốc điều hành của công ty Nghiên cứu và Chiến lược Agility, cũng nhìn thấy người trẻ Châu Á coi trọng lối sống lành mạnh hơn.
Đầu bếp trẻ khắp Châu Á cũng sử dụng kỷ tử trong món ăn để gợi chút hương vị địa phương.
Đầu bếp Anna Lim đã sử dụng quả kỷ tử khi cô được mời làm bữa sáng hiếm có cho chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh khổng lồ McDonald's. Chủ thương hiệu The Soup Spoon tạo ra món cháo ngon lành với quả kỷ tử, và món này nổi tiếng ở Singapore.
"Bỏ thêm quả kỷ tử vào thì cháo sẽ có vị ngọt tự nhiên. Kết hợp màu sắc với màu xanh của ngò tươi, đậu phụ trắng và kỷ tử đỏ, món ăn trở thành bữa ăn màu sắc, nâng tầm món cháo đơn giản thành món ăn dinh dưỡng và lành mạnh,"
Ngoài chuyện đi ăn nhà hàng, người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe còn trân trọng loại siêu thực phẩm này bởi các gia đình Á châu đã quen làm vậy từ nhiều thế hệ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét