John Stuart Mill về cấp độ hạnh phúc “cao” và “thấp”

 

JOHN STUART MILL VỀ CẤP ĐỘ HẠNH PHÚC “CAO” VÀ “THẤP”

 

John Stuart Mill là một triết gia, nhà kinh tế học và thành viên Nghị viện người Anh thế kỷ 19, nổi tiếng với quan điểm của ông về chủ nghĩa tự do, nữ quyền và triết học đạo đức.

Ông đã nâng cao triết lý khá mới mẻ lúc bấy giờ về chủ nghĩa vị lợi.

 

Chủ nghĩa vị lợi được sáng lập bởi Jeremy Bentham và lập luận rằng “điều tốt” về mặt đạo đức duy nhất là niềm vui và “điều xấu” về mặt đạo đức duy nhất là nỗi đau. Điều đúng đắn cần làm trong bất kỳ tình huống nào là điều sẽ tối đa hóa niềm vui tổng thể.

Đối với Bentham, bất kỳ niềm vui nào cũng tốt, vấn đề chỉ là có bao nhiêu niềm vui. 

 

Tuy nhiên, Mill không đồng ý với Bentham về quan điểm cho rằng mọi niềm vui đều bình đẳng. Thay vào đó, ông phân cấp niềm vui thành “cao” và “thấp”. 

Nói chung, những niềm vui cấp độ “cao” là tinh thần, đạo đức và thẩm mỹ; những niềm vui cấp độ “thấp” thì nhạy cảm hơn; và đối với những người có khả năng tận hưởng cả hai, niềm vui cấp độ “cao” luôn là lựa chọn tốt hơn. 

 

Vì vậy, ông lập luận rằng chúng ta nên hướng tới những niềm vui cấp độ “cao” khi cố gắng tối đa hóa hạnh phúc tổng thể, cả trong cuộc sống của chúng ta và cho thế giới nói chung.

Điều này đòi hỏi chúng ta phải phát triển kỹ năng tận hưởng niềm vui cấp độ “cao” thay vì những thú vui thấp kém, và cố gắng tránh gây đau đớn. 

 

Về phần mình, mặc dù không phản đối những thú vui cấp độ “thấp”, Mill chắc chắn đã dành rất nhiều thời gian cho những niềm vui cấp độ “cao”. Ông thích đọc thơ, đặc biệt là William Wordsworth, và trao đổi thư từ với nhiều nhà tư tưởng trong các lĩnh vực khác nhau. 

 

- Theo Big Think