Chủ Nhật, 28 tháng 5, 2023

Mẹ gà con vịt

MẸ GÀ CON VỊT – MỘT CÂU CHUYỆN Ý NGHĨA DẠY TA THẬT NHIỀU ĐIỀU

Có một vị giáo sư chuyên nghiên сứᴜ về loài gà. Một ngày kia, ông pʜát hiện trong rừng có một con chim trĩ đẻ được khá nhiều trứng, liền lặng lẽ nhặt lấy mấy quả mang về. Vừa khéo lúc đó lại có một con gà mẹ cũng đẻ trứng, ông bèn lấy trứng của gà mẹ rồi bỏ trứng chim trĩ rừng vào đó.

Gà mẹ nhìn thấy trứng không giống nhau. Do dự một hồi, nhưng vẫn chấp nhận ấp những quả trứng lạ này, vừa điềm đạm lại vừa cẩn thận, như là đang ấp trứng của chính mình.

Sau một thời gian, chim trĩ con nở ra, gà mẹ dẫn chúng vào trong rừng, dùng móng vuốt đào bới đất, tìm kiếm sâu bọ giữa đất và rễ cây.. Liên miệng “cục…cục…” gọi mấy con chim trĩ non đến ăn.

Chứng kiến cảnh ấy, vị giáo sư hết sức ngạc nhiên. Lũ gà con vốn đều được cho ăn thức ăn nhân tạo, vì sao gà mẹ có thể biết chim trĩ con không ăn thức ăn chăn nuôi mà chỉ thích ăn giun dế?

Giáo sư lại lấy một số trứng vịt cho gà mẹ ấp. Lại như lần trước, gà mẹ vẫn không quản nhọc ấp số trứng ấy nở ra đàn vịt con. Sau đó, gà mẹ lại dẫn theo đàn vịt con đến bên hồ nước để chúng tập Bơi lội…

Hai sự việc bất ngờ ấy giúp vị giáo sư chợt nhận ra một đạo lý:

Loài gà vốn bị cho là “não nhỏ”, ngốc nghếch, không có tình cảm nhưng thực ra chúng vừa có tình thương, lại có trí tuệ. Gà mẹ không chỉ bao dung, ấp số trứng lạ không phải mình đẻ ra, mà nó còn hiểu được đặc tính của những con trĩ con, vịt con ấy rồi dẫn dắt chúng thực hành kĩ năng sinh tồn mà tạo hóa đã ban cho.

Lại nói về chuyện trên, con người trong hoàn cảnh ấy sẽ ứng xử kháс biệt hoàn toàn. Rất có thể ta sẽ bắt lũ vịt con học tiếng gà kêu, bắt chim trĩ rừng ăn thức ăn nhân tạo.

Nghĩa là ta luôn muốn cưỡng ép người kháс theo quan điểm, suy nghĩ của mình mà chẳng hề quan tâm tới cá tính, thói quen và sở thích của người kháс. Những xung đột, hiểu lầm cũng bắt nguồn từ đây.

Khổng Tử nói: “Kỷ sở Bất dục, vật thi ư nhân“. Đại ý: Điều gì bản thân mình không muốn thì chớ làm cho người kháс. Người quân tử chính là như vậy, không ép buộc, cưỡng chế người kháс, chỉ một lòng lấy thiện đãi người.

Lễ nghĩa phương Đông và phương Tây, thì việc tôn trọng sở thích, quan điểm của người kháс là biểu hiện của văn hoá, của trí tuệ.

Một đoàn thể có thể hài hòa ổn định hay không, then chốt chính là việc mỗi cá thể trong đó có thể tôn trọng, bao dung, lấy tấm lòng từ bi để đối đãi với nhau. Nếu hãy còn tính toán, tráсh móc lẫn nhau thì sẽ không thể sống thanh thản dù chỉ một khắc.

– Một con gà mái có thể lấy trí huệ của tình thương để đối đãi với loài vật có ngoại hình và tập tính sống kháс biệt với mình. Vậy là con người chỉ nên dùng trí huệ thanh tịnh hóa giải tranh chấp. Lấy thiện lương hoá giải hận thù thì cuộc sống này mới có hoà hợp, viên dung, tươi đẹp ..

Có câu rằng :

“Sẽ ngớ ngẩn nếu nghĩ mình luôn đúng. Và ai nấy đều sai. Thực sự người biết sống – là sống giữa nghìn kháс biệt” …

Chợt nhớ Lão Tử dạy : “Người đối với ta thiện. Thì lấy thiện đãi. Kẻ đối với ta bất thiện vẫn dùng thiện để đáp lại “

Trang Tử thì có câu: “Kẻ tiểu nhân nhìn ai cũng thù địch .. Người quân tử đi khắp thiên hạ – không ai là kẻ thù“ là vậy!

 

Thứ Bảy, 27 tháng 5, 2023

“Yêu” và “Thương” - “In Love” and “Love”

“YÊU” VÀ “THƯƠNG” - “IN LOVE” AND “LOVE”

Cách đây không lâu, một người bạn đồng nghiệp của tôi khoe ảnh cháu ngoại, cháu nội mới nhận được và nói một cách đầy hứng thú và nhiệt tình: “I’m just in love with …!” Tôi ngạc nhiên nhìn bà hỏi: “Tại sao bà nói là “in love” thay vì “love”? Bà suy nghĩ một lúc và trả lời: “Mỗi lần tôi biết có cháu sắp đến chơi là tôi vui lắm, cả ngày tôi chỉ mong đến chiều về để tôi gặp cháu.

Khi đi shopping, tôi toàn nghĩ đến cháu và lựa áo quần đẹp cho chúng. Mỗi lần tôi nghe cháu bệnh là tôi lo lắng, gọi điện thoại thăm hỏi liên tục!” Bà ngưng một lúc rồi tiếp lời: “Lúc con tôi còn nhỏ, khi chúng còn là baby tôi cũng cảm thấy y như vậy.

Lúc nào tôi cũng nghĩ đến con và sẵn sàng làm bất cứ điều gì để bảo vệ con tôi và cho chúng được sung sướng hạnh phúc. Bây giờ thì tôi vẫn ‘love’ con tôi nhưng tôi thật sự là ‘in love’ với cháu tôi!” Lời chia sẻ của bà bạn làm chúng tôi suy nghĩ về sự khác biệt giữa hai trạng thái “love” và “in love” – bình thường chữ “in love” chỉ dùng trong sự liên hệ tình cảm giữa nam và nữ lúc hai người mới yêu nhau.

Khi ấy tình cảm họ còn đang nồng nàn, sôi động, lúc nào cũng muốn gần nhau; trong mắt họ, không ai đẹp hơn người mình yêu; người kia làm gì, nói gì người nọ cũng thấy hay và hấp dẫn hết. Hai người đang yêu nhau cũng dễ sẵn sàng hy sinh cho nhau, kiểu Romeo và Julliette.

Chúng tôi nhớ lại lúc con mình còn bé dại và hồi tưởng lại cái cảm xúc hạnh phúc lúc bồng bế con trong tay và cái cảm tưởng là không ai đẹp hơn con mình và mình sẵn sàng làm bất cứ điều gì để bảo vệ con.

Ai từng làm cha làm mẹ cũng đã trải qua những cảm xúc như thế. Do đó, dùng chữ yêu con lúc con mới ra đời và còn bé bỏng thật là chính xác.

Trải qua nhiều năm tháng cái tình “yêu” con đằm thắm lại và chuyển thành “thương.” Nói như thế, chúng ta có thể cho chữ “yêu” tương đương với “in love” và “thương” là “love”.

Lứa tuổi thanh thiếu niên – teenagers – là lứa tuổi “khó yêu” nhưng “đáng yêu” hay cần được yêu nhất! Trong lứa tuổi này, con cái bắt đầu muốn có sự tự lập, tự tách riêng khỏi lệ thuộc cha mẹ để chuẩn bị làm “người lớn” – đây là một tiến trình tự nhiên trong sự phát triển của con người, bất kể chủng tộc, văn hóa và màu da.

Những câu phát biểu ý kiến trái ngược với cha mẹ, những hành vi chống đối hay tỏ ra bất cần đều nằm trong diễn tiến đi từ sự lệ thuộc đến sự tự lập mà xã hội Âu Mỹ cho là tự nhiên. Ngoài sự thay đổi về tâm lý các cô cậu còn bị dao động về các biến chuyển thể lý. Trong giai đoạn này, vai trò cha mẹ chuyển đổi từ trách nhiệm “dạy dỗ” (teaching/nurturing) đến “hướng dẫn” (guiding/facilitating).

Người cha người mẹ phải chấp nhận sự thay đổi từ “tập quyền” – cha mẹ là người nắm quyền quyết định tất cả những vấn đề quan trọng – đến “phân quyền” – cho phép con cái góp ý kiến và cùng quyết định những gì ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc đời chúng.

Đây không phải là chuyện dễ làm, nhất là khi cha mẹ tin là mình khôn ngoan hơn, từng trải hơn, nhiều kinh nghiệm đời hơn, v.v.. như câu tục ngữ “Trứng làm sao khôn hơn vịt”.

Tuy nhiên, cha mẹ có thể hướng dẫn con đi từ sự lê thuộc, nương tựa vào cha mẹ đến sự tương trợ. Lứa tuổi này với những phản kháng và chống đối là lứa tuổi “khó yêu” nhất. Tuy nhiên, đây là lúc cha mẹ cần “yêu” con nhất. Khi con cái biết chắc và tin tưởng vào tình yêu tuyệt đối của cha mẹ và gia đình, chúng sẽ từ từ vượt qua tất cả những khó khăn của lứa tuổi này để thành người. 

Nguyên tắc trên nghe thật đơn sơ nhưng không dễ áp dụng, trừ khi cha mẹ tin tưởng và yêu thương hết mực đối với con cái mình. Trên kệ tủ phòng ngủ và quanh nhà, chúng tôi chưng hình các con lúc chúng còn bé dại. Mỗi lần chúng tôi cảm thấy bực mình, khó chịu vì chúng thì chúng tôi nhìn vào những khuôn mặt bụ bẫm và ngây thơ đáng yêu của chúng và sự khó chịu, bực dọc từ từ tan biến...

Thuận Theo Chiều Gió - Go with the Flow

THUẬN THEO CHIỀU GIÓ - GO WITH THE FLOW

Đa số chúng ta trong cuộc sống phải đảm nhận rất nhiều vai trò khác nhau, nhưng không có vai trò nào khó hơn và quan trọng hơn vai trò làm cha, làm mẹ của con cái ở lứa tuổi thanh thiếu niên từ 13 đến 19 tuổi – cái lứa tuổi “teenagers”

Hướng dẫn con cái ở tuổi thanh thiếu niên cũng như điều khiển một chiếc thuyền buồm. Cuộc đời con cái chúng ta khi nào cũng đi tới, cũng có sự đổi thay. Dòng nước cuốn và cơn gió thổi là những gì đang xảy ra trong cuộc sống của con. Chiếc thuyền buồm cuộc đời các con đang di động.

Chúng ta không thể bắt thuyền quay về hướng chúng ta đã định cho con một cách gắt gao. Khi thấy con đi sai hướng, hãy nhìn hướng gió, dòng nước và điều chỉnh từ từ. Có thể con thuyền sẽ đi lâu hơn mới về tới đích, Điều quan trọng là không để mặc con thuyền trôi dạt không định hướng hay quặt tay lái bắt đổi hướng bất thình lình. Cả hai phương cách có thể làm con thuyền lạc hướng hoặc lật đổ rồi chìm luôn.

Làm cha, làm mẹ, chúng ta là người lái thuyền buồm – cần sự uyển chuyển và kiên nhẫn cũng như cần quan sát, để ý, và nhận thức ngoại cảnh và các yếu tố ảnh hưởng chung quanh đời sống của con. Thuận buồm, xuôi gió, thuyền sẽ đến đích!

Một câu chuyện phản ảnh nguyên tắc trên: Có một gia đình bạn chúng tôi có cô con gái học rất giỏi và rất được bạn bè cùng thầy cô yêu quý.  được bầu là “most popular” tại trường trung học của và được chọn là “prom queen” của năm lớp 10.  tham dự rất nhiều sinh hoạt của trường và có nhiều bạn.

Ở lứa tuổi này, em rất gần và trung thành với nhóm bạn của em, cả trai lẫn gái. Khi lên lớp 11, em hay đến nhà bạn chơi hay đi theo những sinh hoạt ở lại qua đêm do trường tổ chức. Dần dần mối liên hệ mật thiết với bố mẹ của em bị giảm đi. Mặc dầu em vẫn duy trì sự lễ phép trong gia đình và chuyên cần trong việc học, em ít tâm sự với bố mẹ như lúc trước.

Những buổi họp mặt gia đình họ hàng bắt đầu vắng bóng em vì em bận học và bận tiếp xúc với bạn bè cùng lứa. Một vài lần, bố mẹ đã phải hốt hoảng lấy xe chạy đi khắp nơi tìm em vì đã quá nửa đêm không thấy em về.

Đến khi về nhà, em thản nhiên giải thích là em đến nhà bạn chơi, nói chuyện và ngủ quên ở đó.

Bố mẹ bắt đầu gạn hỏi em rõ hơn về những người bạn em thường giao du. Em thú thật với bố mẹ là đám bạn của em là những người em đã từng quen biết lâu năm từ bậc tiểu học, bây giờ có những bạn đã vào băng đảng, đã từng bị bắt và bị tù. Tuy nhiên, đối với em, những người này vẫn là bạn thân thiết của em.

Bố mẹ em hoang mang, khuyên em nên tìm bạn mới. Em trả lời là những người bạn này cần em hơn lúc nào hết vì họ đang gặp khó khăn.

Bố mẹ băn khoăn nhưng hiểu là nếu cấm thì dễ dàng tạo sự xung khắc và hai bên không còn trao đổi tâm sự được nữa. Một mặt khác, tâm lý tuổi thanh thiếu niên, điều gì càng cấm càng có hấp lực mạnh hơn. Bố mẹ em đành phải thuận theo vì không có cách nào hơn.

Từ đó, thỉnh thoảng bố em tìm cách hỏi thăm về những người bạn này, nhất là những người đang ở trong tù. Một hôm, em xin tiền bố mua quà vào tù thăm bạn thì không những bố em vui vẻ cho tiền mà còn sẵn sàng chở em vào tù thăm bạn. Từ đó thỉnh thoảng bố đi cùng em vào tù thăm những người bạn trong băng đảng của em.

Trong thời gian này, em tiếp xúc với đủ hạng người và bắt đầu chứng kiến những sự kì thị và bất công trong xã hội nên có những lúc em chán nản và bỏ nhà theo bạn một vài ngày cuối tuần mà không cho bố mẹ biết. Đối với một gia đình Việt Nam, con gái bỏ nhà đi là một chuyện “tày trời!”

Bố mẹ đau khổ nhưng không tỏ thái độ ruồng bỏ hay thất vọng khi em trở về mà nhẹ nhàng khuyên nhủ em đừng nên vì quá lo cho bạn bè mà xao lãng chuyện học. Bố mẹ tiếp tục thay phiên chở em đi học buổi sáng và thỉnh thoảng cùng ghé vào nhà thờ cầu nguyện trước khi đến trường.

Năm lên lớp 12 trung học, em bắt đầu ý thức sự khác biệt giữa em và bạn bè. Em bắt đầu hiểu là mọi người điều có cơ hội và trách nhiệm trong cuộc sống. Em không còn cảm thấy bị ràng buộc bởi những người bạn kia nữa và dần dần tập trung vào sinh hoạt ở trường và cuộc sống gia đình trở lại.

Cuối năm, khi ra trường trung học, em đạt được điểm cao và lên đại học hệ thống U.C. dễ dàng.

Mỗi khi nghĩ lại khoảng thời gian ấy, bố mẹ em còn rùng mình hãi hùng tưởng chừng như còn cơn ác mộng! Chính nhờ sự uyển chuyển và biết hướng dẫn con thuận theo chiều gió và điều chỉnh từ từ mà cơn ác mộng ấy đã không thành sự thật.

Ngày nay, cô con gái đó là một cô giáo trung học thành công vì em biết và hiểu tâm trạng của học sinh mà em đang dạy. Nhờ sự hướng dẫn khôn khéo và tình thương yêu vô bờ bến của bố mẹ, em trở thành người hữu dụng và được những kinh nghiệm khó khăn của tuổi mới lớn để giúp người khác.