Bạn đang sở hữu trí thông minh nào

 

 Nữ lập trình viên danh tiếng Jay Ramond. Ảnh: OA Sport

BẠN ĐANG SỞ HỮU TRÍ THÔNG MINH NÀO

Có nhiều dạng thông minh khác nhau như thông minh cảm xúc, thông minh ngôn ngữ, thông minh logic… Vậy, bạn có biết mình đang sở hữu trí thông minh nào không?

Hẳn nhiều người sẽ bất ngờ khi biết rằng trí thông minh cũng có phân loại. Chúng ta thường khen ngợi ai đó thông minh khi họ có hiểu biết, sự nhạy bén về một vấn đề. Cũng vậy, tùy lĩnh vực bạn thể hiện năng lực thấu đạt, trí thông minh cũng sẽ được phân loại như thế.

.

1. Trí thông minh logic

Tính toán, phân loại và tìm ra dấu hiệu đều là thế mạnh của bạn. Bạn thích các thử nghiệm, giải câu đố và khám phá các sự liên kết. Bạn là người rất thích thú với các ý tưởng về bài tập suy luận. Đây là loại trí thông minh được đề cập trong giáo dục truyền thống tại nhà trường.

Các dạng nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là nhà khoa học, lập trình viên máy tính, nhà phát minh. Để rèn luyện tư duy logic, bạn nên chơi các trò đòi hỏi sự suy luận chặt chẽ như Sudoku, sắp xếp bộ sưu tập, xây dựng và chứng minh giả thuyết. Những người nổi tiếng được biết đến với trí thông minh logic có thể kể đến là nhà khoa học vĩ đại Nicola Tesla, nhà vật lý lỗi lạc Stephen Hawking và tỷ phú Bill Gates, nữ lập trình viên danh tiếng Jade Raymond.

.

2. Trí thông minh ngôn ngữ

 

“Mẹ đẻ” của siêu phẩm Harry Potter – nữ nhà văn JK. Rowling là một trong những đại diện tiêu biểu cho người có trí thông minh về ngôn ngữ. Ảnh: Newser

Bạn có được sự hiểu biết tối ưu thông qua cách đọc, viết, lắng nghe và nói. Có thể bạn rất yêu thích việc viết thơ hay tạo ra các câu chuyện. Bạn nhanh nhạy trong lúc phát hiện lỗi sai ngữ pháp và có thể thích ứng nhanh với ngoại ngữ. Trong hệ thống giáo dục toàn cầu, đây là kiểu học sinh được đánh giá cao và thuận lợi đạt được học bổng nếu muốn.

Các nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là nhà văn, nhà báo, diễn giả, luật sư… Các hình thức được vận dùng trong rèn luyện trí thông minh này là viết báo, chơi trò chơi về từ ngữ, đọc nhiều sách hơn và thường tranh luận về các vấn đề. Nhà văn lừng lẫy JK Rowling, mục sư kiêm nhà hoạt động nhân quyền Marthin Luther King Jr là những đại diện nổi tiếng cho loại trí thông minh này.

.

3. Trí thông minh về hình ảnh, không gian

Bạn có khả năng xuất sắc trong việc vẽ, hình dung và thiết kế. Lợi thế tuyệt vời của bạn là kết nối với các bức ảnh, sơ đồ và các phương tiện trực quan hỗ trợ thị giác. Bạn thích các dạng câu đố và mê cung để bạn có thể trực quan hóa và vận dụng sự vật bằng trí thông minh thị giác.

Những nghề nghiệp phù hợp với trí thông minh này là kiến trúc sư, kỹ sư khoa học máy tính và nhà thiết kế. Để rèn luyện, bạn có thể tham gia vào các khóa học vẽ hoặc nhiếp ảnh, tập vẽ bản đồ tư duy, chơi giải đố bằng mê cung. Những người nổi tiếng có năng lực này là nhà khoa học minh triết Galileo Galilei, họa sĩ Salvador Dali, Nguyên Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Apple – Steve Jobs.

.

4. Trí thông minh cơ thể

Bạn là người học hỏi nhanh thông qua tiếp xúc vật lý với sự vật. Bạn thu thập thông tin bằng cơ thể và thường được xem là người có thần kinh vận động tốt. Bạn không thể chịu đựng sự bất động quá lâu nên làm việc suốt ngày trên bàn giấy sẽ khá khó khăn với bạn.

Các nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là vũ công, diễn viên, kỹ sư xây dựng, nhà điêu khắc. Hoạt động thể chất, lắp ráp ô tô hay xây dựng là những bài tập giúp nâng cao khả năng của cơ thể. Với nhóm người này, cầu thủ nhà nghề Michael Jordan, “ông hoàng nhà pop” Michael Jackson, vận động viên Mary Lou Retton là những cái tên tiêu biểu.

.

5. Trí thông minh về thanh âm

Là người có thể hiểu và đồng cảm với nghệ thuật trong âm nhạc, bạn làm tốt khi lắng nghe, sáng tác và trình diễn âm nhạc. Cũng vậy, bạn dùng giai điệu và ký hiệu để hiểu các hoạt động xung quanh. Thậm chí, bạn còn có thể ghi nhớ và sao chép lại đoạn âm thanh hoặc văn bản nào đó dù chỉ nghe qua một lần.

Những nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là nhà soạn nhạc, DJ, ca sĩ. Để trở nên nhuần nhuyễn với trí thông mình này, bạn có thể luyện tập bằng cách vừa nghe nhạc vừa học, kết nối âm nhạc với bài học, viết một bài hát ngắn. Những người nổi bật sở hữu loại năng lực kể trên là các thiên tài âm nhạc như Mozart, Yo-yo Ma, Alicia Keys.

.

6. Trí thông minh tương tác

Bạn là người thích giao tiếp xã hội, chia sẻ, thu thập phỏng vấn. Người khác có thể nhìn nhận bạn là người hướng ngoại và nhiệt tình. Bạn có thiên hướng của một trưởng nhóm hoàn hảo.

Những nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là chính trị gia, giáo viên, nhà hoạt động xã hội, nhân viên tư vấn. Bạn có thể rèn luyện sự tương tác bằng cách tham gia vào các nhóm hoạt động, phục vụ tình nguyện, dạy một lớp học hay bạn bè. Nữ MC Oprah Winefrey là một đại biểu nổi danh có trí thông minh tương tác.

 

7. Trí thông minh nội tại

Những người sở hữu trí thông minh nội tại có khả năng thấu hiểu chính bản thân họ nhất. Bạn là người hướng nội, độc lập và nghị lực. Bạn làm việc năng suất nhất khi được một mình và thiết lập các mục tiêu cá nhân.

Những nghề nghiệp phù hợp với người có trí thông minh này là nhà tâm lý học, nhà thơ, nhà trị liệu. Để duy trì khả năng này, bạn có thể giữ thói quen viết lách hàng ngày, đọc những quyển sách self-help, thường hay đặt mình vào vị trí của người khác. Chủ nhân của nhật ký nổi tiếng thời Đức Quốc Xã – Anne Frank, triết gia Aristotle, anh hùng dân tộc của Ấn Độ – Gandhi, nữ văn sĩ Helen Keller là những nhân vật có trí thông minh nội tại ấn tượng của thế giới.

.

8. Trí thông minh thiên nhiên

Những người này cảm thấy có mối liên kết với Trái đất. Họ có thể học hỏi bằng cách làm việc với thiên nhiên. Bạn được nhận định là người “mát tay” trong việc nuôi trồng động, thực vật. Ngắm nhìn các loài chim hay nhặt nhạnh các viên đá trong các chuyến vận động ngoài trời là sở thích của bạn.

Các nghề nghiệp phù hợp với dạng thông minh này là người giữ sở thú, bác sĩ thú y, nhà bảo tồn. Bạn có thể cảm thấy thoải mái với các hoạt động như xây dựng một khu vườn nhỏ, vận động ngoài trời, chăm sóc thú cưng. Các nhà động vật học, chuyên viên bảo tồn như Steve Irwin và Jane Goodall hay nhà di truyền học Gregor Mendel là minh chứng cho người có khả năng thiên bẩm về thiên nhiên.

 

Nữ lập trình viên danh tiếng Jay Ramond. Ảnh: OA Sport

Kiểm soát cảm xúc - Đời thăng hoa

 

KIỂM SOÁT CẢM XÚC - ĐỜI THĂNG HOA

Cảm xúc là thứ quả rất khó kiểm soát, nhưng một khi kiểm soát được, chúng ta sẽ bình thản an nhiên trước mọi sự việc xảy ra với mình.

Hãy luôn tự nhắc nhở bản thân rằng, phải thật bình tĩnh và dịu dàng. Có như thế, khi gặp chuyện, lòng ta mới không bị xáo trộn, không bị dậy sóng.

.

Không kiểm soát được cảm xúc, không nhịn được, buột miệng la mắng, thậm chí cáu gắt vô tội vạ sẽ chỉ khiến bản thân mình tệ hơn, những người khác cũng ấm ức, bị tổn thương.

Một người có thể kiểm soát tốt cảm xúc của bản thân, chắc chắn là những người có thể chiến thắng được những nhược điểm của chính mình, nội tâm vững vàng không gì có thể lay động.

.

Nhà tâm lý học xã hội người Mỹ Festinger có một phán đoán rất nổi tiếng, được đánh giá là "Nguyên tắc Festinger":

.

10% của cuộc sống được hình thành bởi những việc xảy ra đối với bạn và 90% của cuộc sống được quyết định bởi cảm xúc, thái độ, phản ứng của bạn đối với những sự việc xảy ra với mình.

Hay nói một cách khác, 10% sự việc trong cuộc sống chúng ta không thể kiểm soát nhưng 90% còn lại thì hoàn toàn do thái độ, cảm xúc của chúng ta điều khiển.

.

Vậy thì tại sao không kiểm soát tốt cảm xúc để mọi việc diễn ra theo cách bình thường và đơn giản nhất?

Kiểm soát cảm xúc là việc không dễ nhưng một khi làm được, cuộc đời sẽ giảm bớt được nhiều rắc rối, phiền muộn, thậm chí là tai ương, hại họa, như thế, những điều vui vẻ, mới mẻ trong cuộc sống tự nhiên sẽ có cơ hội xuất hiện ngày càng nhiều.

 

DẤU ẤN CÁ NHÂN QUA MÙI CƠ THỂ

Mùi cơ thể có thể tiết lộ về tình trạng sức khoẻ của chúng ta, ví dụ như sự hiện diện của một số bệnh (bệnh tả có mùi ngọt và bệnh tiểu đường cấp có mùi táo thối).

"Nó cũng có thể tiết lộ thông tin về chế độ dinh dưỡng của chúng ta," Mehmet Mahmut, nhà tâm lý học khứu giác và mùi hương tại Đại học Macquarie, Úc, cho hay.

.

Một nghiên cứu cho thấy đàn ông cảm nhận mùi cơ thể phụ nữ dễ chịu và cuốn hút hơn vào những ngày rụng trứng của chu kỳ kinh nguyệt, khi phụ nữ dễ thụ thai nhất, và giảm hấp dẫn nhất trong lúc hành kinh.

Điều này có thể đã giúp tổ tiên chúng ta tìm được thời gian thích hợp để duy trì nòi giống, tác giả của nghiên cứu trên nói Lượng testosterone trong nam giới cũng có thể cải thiện mùi cơ thể của họ.

.

Mặc dù mùi cơ thể có thể thay đổi tuỳ thuộc vào chế độ dinh dưỡng và sức khoẻ, nhưng phần lớn yếu tố quyết định lại do di truyền.

Mùi cơ thể của chúng ta đủ đặc trưng, và khứu giác của ta cũng đủ chính xác để mọi người có thể chọn ra hai cái áo phông của cặp sinh đôi cùng trứng (có cùng hệ gene) từ trong một đống áo của những người khác.

"Điều này rất quan trọng vì nó cho thấy gene ảnh hưởng đến mùi cơ thể của chúng ta," Agnieszka Sorokowska, nhà tâm lý học và chuyên gia về khứu giác con người tại Đại học Wroclaw, Ba Lan, nhận định. "Vì vậy, chúng ta có thể tìm hiểu gene của người khác bằng cách ngửi mùi cơ thể họ."

.

Chúng ta thường chọn những loại mỹ phẩm phù hợp với mùi cơ thể (được quyết định bởi gene di truyền).

Chuyên gia Sorokowska và các đồng nghiệp đã chỉ ra rằng có khả năng tìm hiểu tính cách của một người dựa trên sự lựa chọn nước hoa của họ.

.

Trong một nghiên cứu, một nhóm phụ nữ được yêu cầu: Xếp hạng độ dễ chịu những chiếc áo phông của một nhóm đàn ông được lựa chọn ngẫu nhiên. Thứ tự ưa thích của họ tương xứng với mức độ khác biệt của kháng nguyên bạch cầu người HLA (Human Leukocyte Antigen – HLA. đó là một nhóm protein giúp hệ miễn dịch nhận biết tế bào của cơ thể và tế bào ngoại lai, thường là những mầm bệnh tiềm ẩn).

.

Những người phụ nữ trong thí nghiệm cảm nhận mùi trên áo phông của những người đàn ông khác nhau đã sắp xếp theo thứ tự những chiếc áo với mức độ HLA khác biệt cao nhất trước tiên và sau cùng là áo có mức HLA khác biệt thấp nhất.

Điều này chứng tỏ rằng họ có thể phân biệt và ưu tiên những người đàn ông ưu việt nhất với họ dưới góc độ di truyền học. Tất nhiên, họ không hề hay biết về những gì mình đang làm - họ đơn giản chỉ theo trực giác mách bảo.

.

Cơ chế sinh ra sự khác biệt của mức độ HLA và dẫn đến một mùi cơ thể dễ chịu hơn hiện chưa được xác định, Sorokowska cho biết. "Thế nhưng người ta cho rằng HLA tạo ra một số chất nhất định, được ăn bởi vi khuẩn trên da để rồi sinh ra mùi cơ thể nhất định."

Vậy liệu chúng ta có sử dụng thông tin di truyền ẩn trong mùi cơ thể để lựa chọn bạn đời hay không? Có vẻ như là không.

 

Trong một nghiên cứu với gần 3.700 cặp vợ chồng, khả năng mà mọi người thành đôi theo mức độ khác biệt HLA chỉ là sự trùng hợp tình cờ mà thôi.

Chúng ta có thể thích một số mùi nhất định, và có thể vì một lý do di truyền đằng sau sự ưa chuộng đó, song chúng ta không dựa vào mùi cơ thể để chọn bạn đời.

 

Mức độ hoà hợp trong đời sống tình dục

"Mặc dù HLA không ảnh hưởng đến lựa chọn của chúng ta, nhưng nó ảnh hưởng đến sự hoà hợp tình dục," Sorokowska nhận định.

Những người bị mất khứu giác bẩm sinh (không có khả năng cảm nhận mùi hoặc cảm nhận kém) thường có đường tình duyên trắc trở hơn, Mahmut nói trong một nghiên cứu thực hiện cùng Ilona Croy từ Đại học Dresden, Đức.

.

Những cặp đôi có mức khác biệt HLA cao có mức độ thoả mãn tình dục và ham muốn có con cao nhất. Mối liên hệ này được thấy rất rõ ở phụ nữ. Những phụ nữ có bạn tình là người nam có độ HLA tương tự được cho là bất mãn tình dục nhiều hơn và mong muốn có con thấp hơn.

Đối với những nhà sinh học tiến hoá, yếu tố lựa chọn bạn tình của người phụ nữ là điều hợp lý.

Trong tự nhiên, giống cái thường có xu hướng chọn giống đực, bởi vì vai trò chủ chốt của mẹ là nuôi dạy con cái và do đó nếu không chọn được bố có gene tốt thì con cái sẽ bị thiệt thòi.

Người phụ nữ có nhiều lo toan, nên họ phải sáng suốt tìm hiểu kỹ các phẩm chất của người đàn ông. Đó là lý do vì sao các con đực thường có màu sắc sặc sỡ, biểu diễn các vũ điệu, ca hát hoặc tặng quà lấy lòng con cái trong tự nhiên - bởi vì chúng phải chứng minh chất lượng gene của mình.

.

Chúng ta biết rằng khi già đi thì hàm lượng testosterone sẽ suy giảm, có thể là vì những hoạt động ưu tiên trong đời của một người đàn ông đã kết hôn khi anh ta trên 40 tuổi là con cái và gia đình chứ không phải là tình dục.

Đàn ông đang trong mối quan hệ tình cảm, đặc biệt là những người đã có con cái, thường có hàm lượng testosterone thấp hơn.

.

Vậy là chúng ta biết rằng những thông tin quan trọng về chất lượng sinh sản được ẩn giấu trong mùi cơ thể, và ta cũng biết luôn rằng là ta có khả năng nhận biết chúng, tuy nhiên chúng ta lại không tận dụng khả năng này. Liệu ta có nên không?

"Nếu như mối quan tâm duy nhất của bạn là tìm cho được một người bạn đời có những bộ gene tốt, thì có lẽ bạn nên chú ý tới mùi cơ thể của họ," Sorokowska nói. "Thế nhưng đối với hầu hết mọi người đó không phải là điều quan trọng nhất, vậy nên thường là họ không làm điều đó."

Mahmut đồng tình: "Tính hữu dụng của mùi cơ thể đã bị lu mờ đi phần nào. Loài người chúng ta đã và đang dành ra cả hàng chục nghìn năm để cố che đi mùi tự nhiên của cơ thể đấy thôi."