ÂM NHẠC: VIÊN THUỐC KỲ DIỆU TRONG NHỊP SỐNG VỘI
Một trong những điều thanh bình nhất con người từng sáng tạo nên
chính là bài hát ru. Gần như trong mọi nền văn hoá, người mẹ đều bế con đung
đưa và hát ru cho đứa trẻ ngủ.
Tuy đứa bé không hiểu ý nghĩa câu từ
trong bài hát nhưng lần nào âm thanh lời ru cũng đưa nó vào giấc ngủ yên lành.
Đứa bé cho chúng ta thấy rằng chúng ta là những sinh vật có khuynh hướng cảm âm
trước khi hiểu ý nghĩa. Người lớn tất nhiên hiểu được ý nghĩa của câu từ, nhưng
vẫn có một mức cảm nhận nhất định xuyên thấu vào tâm can nhiều hơn những gì
chúng ta thấu hiểu một ý tưởng hay luận điểm.
Theo cách nào đó, người nhạc sĩ đã đánh
bại tất cả triết gia trong việc truyền đạt ý tưởng tới chúng ta
Trong Thần thoại Hy Lạp có một câu chuyện
về người nhạc công nổi tiếng Orpheus - người phải giải cứu vợ mình thoát khỏi
địa ngục. Để tới đó, anh cần đi qua con chó ba đầu hung dữ Cerberus, sinh vật
canh gác cổng dẫn vào thế giới người chết. Orpheus đã chơi một khúc nhạc ngọt
ngào mê hồn khiến con thú hoang dã trầm lại và trở nên hiền lành, dễ bảo trong
chốc lát.
Người Hy Lạp viết nên câu chuyện này như
muốn nhắc nhở chính mình về sức mạnh của âm nhạc. Orpheus không lý lẽ với
Cerberus, không cố giải thích tầm quan trọng của việc anh phải đi qua cánh cổng
thế nào, không kể lể về tình yêu của anh với vợ và anh muốn cô ấy trở về ra
sao.
Cerberus cũng như chúng ta trong những
lúc đau buồn - khá “miễn dịch” với lý lẽ. Nhưng nó vẫn mở lòng lắng nghe. Vấn
đề là làm sao tìm ra con đường thay đổi nó.
Khi chúng ta lo lắng hay buồn bã, những
người tốt thỉnh thoảng cố gắng vỗ về chúng ta bằng cách đưa ra ý kiến hay chỉ
ra những sự thật: họ muốn thay đổi suy nghĩ của chúng ta - thông qua những lập
luận cẩn trọng - để giúp làm dịu đi nỗi đau. Nhưng, giống như trường hợp của
Cerberus, cách hiệu quả nhất để giải quyết chuyện này có thể chỉ đơn giản là
được nghe một khúc nhạc.
Có lẽ tâm hồn chúng ta cần được làm dịu
và yên bình trở lại
(bằng một bài hát ru, một bản dạo đầu của Chopin hay một nhạc phẩm của Natalie
Merchant), trước khi nó có thể lắng nghe bất kỳ lý lẽ nào.
Âm nhạc là công cụ điều chỉnh tâm trạng tuyệt
vời nhất con người từng sáng tạo nên và lợi ích của nó thì có một số điểm nhấn
sau:
- Âm nhạc như người cha, người mẹ vỗ về khi ta yếu đuối.
- Âm nhạc đưa chúng ta trở về với cuộc sống, nhẹ nhàng “huých”
chúng ta trở lại nơi có hi vọng và lòng rộng lượng, khoan dung.
- Âm nhạc ở đó để dẫn lối chúng ta qua nhịp sống thường nhật,
vượt qua sự tầm thường và từ trên cao nhìn nhận, quan sát con người ta.
- Âm nhạc phá hủy mọi rào cản giữa những người xa lạ - thôi thúc
chúng ta nhìn ra những điểm tương đồng, thay vì sự khác biệt.
- Chúng ta khám phá ra tất cả duyên nợ với âm nhạc khi hiểu rõ
rằng ta bất lực thế nào khi ta muốn biến chuyển tâm trạng chỉ thông qua lý trí.
Một cuộc sống tốt đẹp không chỉ cần một “thư viện” ý tưởng: nó cần một danh sách bài hát
dài và phong phú có thể kéo chúng ta một cách có hệ thống quay lại với bản ngã
kiên cường, nhạy cảm và đầy hy vọng.
Theo The Book of Life
