Thứ Năm, 12 tháng 6, 2025

Khoa học về sự sống

 

KHOA HỌC VỀ SỰ SỐNG

Lịch sử khoa học hiếm có một “cặp bài trùng” nào kỳ lạ như trường hợp của Gregor Mendel và Louis Pasteur:

Sinh cùng năm 1822, hai ông cùng trở thành những nhà sinh học vĩ đại nhất mọi thời đại, cả hai đều khám phá ra những định luật đầu tiên của sinh học, châm ngòi cho cuộc cách mạng chưa từng có trong sinh học và y khoa từ thế kỷ 19 cho tới nay.

 

Nhưng cũng lạ thay, số phận của hai ông lại rất trái ngược về danh vọng.  

Nếu Louis Pasteur lúc sinh thời đã nổi tiếng khắp thế giới và nhận được những vinh quang bậc nhất mà một đời người trong thế kỷ 19 có thể đạt được thì Gregor Mendel không được ai biết đến khi đang còn sống, thậm chí trong hơn 35 năm sau khi ông mất, nhân loại vẫn không hề biết Mendel là ai.

 

Nếu lúc rời khỏi thế gian, Louis Pasteur được nhà nước Pháp tổ chức quốc tang, nghi lễ long trọng bậc nhất dành cho một người con ưu tú của nước Pháp và thế giới, rồi hài cốt được chôn cất tại Thánh đường Nhà thờ Đức Bà Paris (sau chuyển về Viện Pasteur), thì đám tang tiễn đưa Gregor Mendel chỉ là một đám tang bình dân, thi hài của ông được chôn cất trong một nghĩa địa bình dân trong thành phố Brno, trong khu dành cho các tu sĩ của Tu viện Thánh Thomas.

 

Nếu sự nghiệp của Louis Pasteur quá đồ sộ thì sự nghiệp của Gregor Mendel chỉ gói gọn trong một công trình duy nhất, tất cả vẻn vẹn chỉ có 14.471 từ, chiếm khoảng 40 trang A4. Nếu in thành sách thì cũng chỉ là một cuốn sách mỏng, chưa đầy 100 trang

 

Trong bài nói chuyện “Thí nghiệm trong vườn tu viện”, Mendel đã tiết lộ dự đoán của ông về “bí mật cơ bản” đó:

Từ khi công trình “Thí nghiệm lai tạo cây trồng” của Mendel được tái khám phá vào năm 1900, tất cả các nhà sinh học trên toàn thế giới đều lao vào tìm kiếm các “elemente” – các “lượng tử di truyền” mà Mendel đã tiên đoán.

 

Năm 1909, nhà thực vật học người Đan-mạch là Wilhelm Johannsen gieo thuật ngữ “gene” thay cho “elemente”. Thuật ngữ “gene” đi vào lịch sử từ đó.

Năm 1913, Thomas Morgan xác định được vị trí các gene nằm dọc theo nhiễm sắc thể. Từ đó, khái niệm “elemente” đã trở thành hiện thực hơn bao giờ hết. Nhưng các nhà khoa học vẫn chưa hoàn toàn thỏa mãn. Họ muốn nhìn thấy tận mắt cấu trúc của các “lượng tử di truyền”.

 

Năm 1953, Francis Crick và James Watson khám phá ra cấu trúc xoắn kép của DNA, xác nhận tiên đoán của Mendel là hiện thực 100%: DNA (acid deoxyribonucleic) là vật liệu di truyền của tế bào, nằm trên nhiễm sắc thể trong nhân tế bào và ty thể. Ngoại trừ một số tế bào (tế bào tinh trùng, tế bào trứng và tế bào hồng cầu), nhân tế bào của người chứa 23 cặp nhiễm sắc thể. Mỗi nhiễm sắc thể có thể chứa từ vài trăm tới vài ngàn genes, tùy từng nhiễm sắc thể.

 

Nhưng khám phá về DNA chỉ thực sự trở thành một cuộc cách mạng, một đột phá, một bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử nhận thức về bản chất sự sống khi các nhà khoa học nhận ra rằng DNA là một “quyển sách của Nhà Trời” – một CẨM NANG chỉ dẫn chương trình kiến tạo sự sống!

 

Thomas Morgan tìm thấy dấu vết đầu tiên của cuốn sách, Crick và Watson là những người cuối cùng tìm thấy cuốn sách. Việc tìm thấy cuốn sách này có lẽ sánh ngang với việc tìm ra lửa trong thời nguyên thủy!

 

Đó là lý do để Gregor Mendel, từ một tên tuổi vô danh trong thế kỷ 19, bỗng vụt sáng trên bầu trời các ngôi sao danh nhân khoa học bậc nhất nhân loại, bên cạnh những Nicolaus Copernicus, Galileo Galilei, Blaise Pascal, Isaac Newton, Louis Pasteur, …

Tạp chí Nature ngày 22/07/2022 gọi Mendel là “người khổng lồ trong khoa học”. Ngày nay ai cũng biết, “người khổng lồ” chỉ để lại một công trình duy nhất ngắn ngủi nhưng khổng lồ về tư tưởng.

 

Di truyền học Mendel chứng tỏ sự sống đã được thiết kế.

Bản thiết kế sự sống lộ ra rõ ràng nhất chính là mã DNA – chương trình kiến tạo sự sống, mà nhà di truyền học nổi tiếng Francis Collins gọi là “ngôn ngữ của Chúa”, còn nhà triết học vô thần nổi tiếng là Antony Flew phải thốt lên rằng “có Chúa”!

Nhưng tác giả của bản thiết kế ấy là ai? Đối với Gregor Mendel, đó chính là Chúa, là Đấng sáng tạo ra sự sống, hoặc Chúa Jesus Christ,

 

Mendel và Pasteur là hai nhà KHAI SÁNG của sinh học hiện đại, hai ông đã vạch ra một đường RANH GIỚI phân chia lịch sử sinh học thành hai giai đoạn khác biệt: giai đoạn ấu trĩ và giai đoạn trưởng thành.

Cột mốc phân chia hai giai đoạn này là 17 năm giữa thế kỷ 19, [1848 – 1865], trong đó 3 định luật cơ bản đầu tiên của sinh học đã ra đời, làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt của sinh học, biến sinh học ấu trĩ thành sinh học trưởng thành.

 

Sinh học ấu trĩ là sinh học từ giữa thế kỷ 19 về trước, hoặc sinh học từ Darwin về trước, chủ yếu bao gồm những mô tả vỏ ngoài của sự sống, không có thí nghiệm kiểm chứng, không có định luật chắc chắn, và do đó chứa đựng nhiên phỏng đoán cảm tính, mơ hồ, gây tranh cãi không dứt.

 

Sinh học trưởng thành là sinh học từ giữa thế kỷ 19 về sau, hoặc sinh học từ Pasteur và Mendel về sau, mở đầu bằng 3 định luật cơ bản đầu tiên của sự sống, và phát triển mạnh mẽ từ giữa thế kỷ 19 cho tới nay.

Đó là nền sinh học đích thức đi sâu vào bản chất bên trong của sự sống, mà sự kiện khám phá ra DNA và mã DNA là ngọn đuốc dẫn đường.

 

Quý Khải

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét