NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU NGƯỜI PHỤ NỮ NỔI TIẾNG TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM
Là vị hoàng hậu cuối cùng của triều đại nhà Nguyễn cũng như là triều đại phong kiến Việt Nam, Nam Phương Hoàng Hậu là đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam đã thoát ra khỏi những gượng ép của Nho Giáo, từng bước trở thành một biểu tượng nữ quyền trong văn hóa đại chúng.
Từ năm 1934 sau khi đám cưới với vua Bảo Đại. Bà liên tục diện những trang phục truyền thống của người Việt, như áo dài, Nhật Bình cùng khăn vấn và những đôi bông tai ngọc trai, như một cách dung hòa giữa cái hiện đại và cái truyền thống, nhằm quảng bá văn hóa Việt Nam đến bạn bè năm châu.
Hoàng hậu đầu tiên ra khỏi cung cấm
Bà là hoàng hậu đầu tiên của nước Nam đi ra khỏi cung cấm, xuất hiện bên cạnh hoàng đế trong những nghi lễ chính thức, những cuộc thăm viếng và đặc biệt bà còn có những hoạt động xã hội, y tế, giáo dục, từ thiện riêng không tùy thuộc vào Vua Bảo Đại.
Bà cho xây dựng trường học, hỗ trợ về y tế cho phụ nữ. Trong các cuộc thăm viếng từ thiện, bà thường lấy tiền riêng ra giúp hoặc trao thẳng cho người nghèo, không dùng ngân sách chính quyền bảo hộ hay triều đình Huế.
Với tài sản riêng, Hoàng hậu Nam Phương có sự tự do hành động, điều mà Vua Bảo Đại không có được.
Nam Phương Hoàng Hậu còn có công trong việc thuyết phục vua Bảo Đại thoái vị, ủng hộ Cách Mạng trong những này tháng chiến sự căng thẳng. Có thông tin rằng, bà là người tiên phong tại đất Huế ủng hộ vàng bạc nữ trang cho chính phủ, truyền cảm hứng cho nhiều nhà quý tộc ở Huế ủng hộ vàng. Số lượng lên đến 925 lượng vàng.
Người ta còn nhắc đến Nam Phương Hoàng Hậu như một trong những người phụ nữ nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam, với hành động kêu gọi mọi người chống lại chiến tranh.
Trong cuộc tái chiếm Việt Nam của thực dân Pháp, một bức mật thư của Nam Phương Hoàng Hậu được gửi đến tổng thống Truman tại Liên Hợp Quốc năm 1946, về sau được nhà nghiên cứu Jean Renaud cùng nhà xuất bản Guy Boussac phát hành, với nội dung như sau:
“Kể từ tháng 3 năm 1945, nước Việt Nam đã thoát khỏi sự đô hộ của người Pháp nhưng vì lòng tham của một thiểu số thực dân Pháp với sự tiếp tay của quân đội Hoàng gia Anh nên hiện nay máu của nhân dân Việt Nam lại tiếp tục chảy trên mãnh đất vốn đã có quá nhiều đau khổ.
Hành động nầy của thực dân Pháp là trái với chủ trương của Đồng Minh mà nước Pháp lại là một thành viên. Vậy tôi tha thiết yêu cầu những ai đã từng đau khổ vì chiến tranh hãy bày tỏ thái độ và hành động để giúp chúng tôi chấm dứt chiến tranh đang ngày đêm tàn phá đất nước tôi.
Thay mặt cho hàng chục triệu phụ nữ Việt Nam, tôi thỉnh cầu tất cả bạn bè của tôi và bạn bè của nước Việt Nam hãy bênh vực cho tự do. Xin các chính phủ của khối tự do sớm can thiệp để kiến tạo một nền hòa bình công minh và chân chính và xin quý vị nhận nơi đây lòng biết ơn sâu xa của tất cả đồng bào của chúng tôi.
Ký tên: Bà Vĩnh Thụy”
Nam Phương Hoàng Hậu có một cuộc đời không suôn sẻ, những tháng ngày cuối đời bà cũng sống trong cô đơn và bình lặng, đến lúc băng thệ vẫn không có mảy may kèn trống linh đình. Nhưng những nỗ lực trong việc gìn giữ vai trò mẫu nghi thiên hạ về các mảng ngoại giao, chính trị, văn hóa và cả thời trang, đã giúp hình ảnh thanh khiết của Nam Phương Hoàng Hậu sống mãi trong lòng công chúng.
