Việt nam có một nhân vật lịch sử: tên là "Trật" nhưng thi đâu trúng đó

 

VIỆT NAM CÓ MỘT NHÂN VẬT LỊCH SỬ: TÊN LÀ "TRẬT" NHƯNG THI ĐÂU TRÚNG ĐÓ

Thời xưa, dưới triều Hậu Lê, có một sĩ tử học không giỏi, chẳng chủ đích đi thi nhưng thi lần nào cũng đỗ. Sau này, ông còn làm quan trong triều và được dân chúng yêu mến vô cùng.

Ông Nguyễn Trật sinh năm 1573, là người làng Nguyệt Viên, huyện Hoằng Hóa (nay thuộc xã Hoằng Quang, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa). Tên ông hiện nay nằm trên Bia Tiến Sĩ Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội.

Tương truyền, lúc trẻ ông Trật cao lớn khỏe mạnh, hiền lành chăm chỉ, từng đỗ trong kỳ thi Hương nhưng sau đó tự thấy mình học lực hạn chế nên bỏ ngang, không tiếp tục thi Hội nữa. Tuy nhiên, con đường công danh của ông chưa dừng lại tại đó.

Theo sách Tang thương ngẫu lục, không còn vương vấn con đường công danh, khoa cử, nhưng lúc bấy giờ có một thầy địa lý đi chơi qua làng Nguyệt Yên, thấy Nguyễn Trật hiền lành, lễ độ nên đã khuyên ông nên tiếp tục con đường khoa cử.

Dù học không giỏi, nhưng nhờ có bạn bè ở trọ cùng nhà chỉ bài nên Trật lần lượt thi đỗ trường nhất, trường nhì và trường ba trong kỳ thi Hội nhưng đến trường thi thứ tư – trường thi cuối cùng trong kỳ thi Hội, bạn bè của Trật thì rớt hết, chỉ có ông là đậu, và chẳng còn ai chỉ bài cho Trật nữa.

Tuy nhiên Nguyễn Trật lại may mắn một cách thần kỳ. Cũng theo sách Tang thương ngẫu lục, ở trường thi thứ tư, khi đang làm bài, lều bên cạnh Trật có một thí sinh vật vã ôm bụng kêu đau, Trật bỏ thi để cõng thí sinh này đi cấp cứu. Vì bệnh nặng, thí sinh đó qua đời.

Trước khi mất, thí sinh đó lấy quyển thi của mình đang làm gần xong tặng cho Trật: “Đây là bài thi rất đắc ý của tôi nhưng chưa đề tên vào, nay xin tặng ông để đền ơn”.

Nguyễn Trật nhận bài thi của người này, quay lại trường thi. Vì bài thi làm chưa xong nên ông viết thêm phần cuối, ký tên mình vào bài rồi nộp cho quan trường.

Khi chấm thi, thấy bài của Nguyễn Trật phần đầu viết rất hay, nhưng đến phần sau thì câu cú kém hẳn. Tuy vậy, bài thi vẫn được chấm đỗ, Nguyễn Trật cùng 7 người khác vào dự thi Đình.

Tiếp tục thi đỗ và ra làm quan nhờ vận may không ai bằng

Tại kỳ thi Đình, học lực không giỏi, đề thi khó, lại không còn quý nhân phù trợ, Nguyễn Trật nộp quyển thi không có chữ nào. Cho rằng Nguyễn Trật kiêu ngạo nộp giấy trắng, không chịu làm bài, triều đình rất tức giận, dự tính không treo bảng vàng cho ông đậu và xử phạt.

Tuy nhiên vận may cũng Nguyễn Trật tiếp tục phát huy. Thời điểm đó, triều đình đang hỗn loạn khi chúa Trịnh Tùng vừa qua đời. Thế tử Trịnh Tráng dẫn theo vua Lê chạy trốn, trên đường gặp được Trật. Nhờ có công hộ giá, sau khi lên ngôi, chúa Trịnh Tráng đặc cách cho Trật đỗ Tiến sĩ của khoa thi năm đó.

Bia tiến sĩ khoa Quý Hợi (1623) tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám chép “Ngày lành tháng tư mùa hạ, Hoàng thượng ngự ở cửa điện Kính Thiên, ra bài văn sách ở sân rồng. Trong khi các sĩ tử làm bài, bỗng có Nguyễn Trật làm văn hơi sai thể thức nên chỉ có 6 quyển được khảo duyệt mà thôi. Các quan hữu ty dâng quyển tiến đọc. Hoàng thượng ngự lãm, lấy Phùng Thế Trung đỗ đầu, sáu người còn lại đều cho đỗ đồng tiến sĩ xuất thân”.

Sau này Nguyễn Trật ra làm quan đến chức Công khoa Đô cấp Sự trung, nhờ tính tình hiền lành, thương yêu dân chúng nên Trật được triều đình và người đời rất yêu mến đặt cho cái tên Ông Nghè Nguyệt Viên.

Theo: danviet

Nữ công tước maria và nụ hôn đi vào lịch sử nước Nga

 

Chân dung Nữ bá tước Maria Nikolayevna Volkonskaya (1805-1863) và con trai. (Ảnh: Getty Images)

NỮ CÔNG TƯỚC MARIA VÀ NỤ HÔN ĐI VÀO LỊCH SỬ NƯỚC NGA

Đây là một câu chuyện cảm động về những người phụ nữ đã đi vào lịch sử nước Nga.

Tháng 12/1825, tại Nga nổ ra một cuộc nổi dậy chống lại chế độ chuyên chế của Sa hoàng Nicholas I.

Hôm đó khoảng 3.000 cấm vệ quân tiến vào Quảng trường Senate của thành phố Saint Petersburg, yêu cầu nhà nước cải cách hiến pháp, bãi bỏ chế độ nông nô.

Nhưng sau đó, cuộc khởi nghĩa thất bại và bị đàn áp. Những người đứng đầu bị xử tử, số còn lại bị đày đến tận Siberia lao động khổ sai. Vì sự kiện xảy ra trong tháng 12, nên những người khởi nghĩa ấy được gọi là “các chiến sĩ tháng Chạp”.

Và câu chuyện về những người phụ nữ của “các chiến sĩ tháng Chạp” bắt đầu từ đây.

Những cấm vệ binh nói trên – họ đều là những vệ binh xuất thân từ quý tộc, hoàng tộc. Nhưng vì vận mệnh đất nước, vì tự do của người dân, họ đã vứt bỏ địa vị, cuộc sống sung túc của mình để chống lại chế độ mà họ từng bảo vệ, chống lại gia tộc của chính mình. Người dân gọi họ là “lương tâm của nước Nga”.

Để trừng phạt những vệ binh này, Nicholas I đã ra lệnh cho phu nhân của các binh sĩ cắt đứt quan hệ với họ. Nhưng thật bất ngờ, hầu hết những người phụ nữ đó đều kiên quyết từ chối ly hôn, hơn nữa còn muốn theo chồng đi lưu đày đến Siberia.

Sa hoàng thấy vậy lập tức ban hành một sắc lệnh khắc nghiệt khác như sau: Những ai muốn đi lưu vong cùng chồng thì sẽ bị tước bỏ đặc quyền quý tộc vĩnh viễn, không được về quê, cũng không được mang theo con cái.

Điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ phải bỏ lại tất cả, trong phút chốc trắng tay mà còn phải vĩnh viễn làm lao động khổ sai. Đối với một người phụ nữ sống trong nhung lụa mà nói, điều này là quá khắc nghiệt.

Nhưng không ai ngờ rằng, họ không chút do dự sẵn sàng từ bỏ tất cả. Dù biết rõ những cực khổ sẽ phải đối mặt, nhưng họ vẫn một mực kề vai sát cánh với chồng.

Lúc này nhiều người chợt nhận ra, phụ nữ cao quý chính là người có một tấm lòng kiên trinh, một niềm tin chân chính, chứ không phải ở địa vị và tiền bạc.

Nụ hôn đi vào lịch sử

Bức tranh nụ hôn của nữ công tước Maria. (Ảnh qua i2.kknews.cc)

Nói về những người phụ nữ nổi tiếng thời ấy không thể không nhắc đến nữ công tước Maria Nikolaevna Volkonskaya, bà vốn xuất thân trong một gia đình có danh vọng, cha là cựu tướng quân của nước Nga.

Nhưng bà lại là người đầu tiên đi theo chồng đến Siberia khi mới vừa hạ sinh một bé trai, lúc ấy bà cũng chỉ mới 20 tuổi.

Quyết định này của Maria khiến cả nước Nga bàng hoàng. Khi bà đi qua Mát-xcơ-va, những người dân nơi đó đã tổ chức tiệc linh đình để tiễn bà một vị anh hùng của đất nước.

Đến Siberia, lòng bà thắt lại khi thấy chồng mình đeo xiềng xích đang làm việc trong mỏ quặng, ngay lập tức Maria bước đến hôn lên sợi xích sắt đang trói tay người chồng – một nụ hôn đầy lòng trắc ẩn.

Tại sao bà ấy lại hôn lên sợi xích sắt? Vì hình ảnh đó chính là đại diện cho chế độ chuyên chế độc tài, và nó cũng là nguyên nhân gây ra đau khổ cho nhiều gia đình khác.

Bà hôn xiềng xích vì hy vọng rằng tình yêu và sự dịu dàng của người phụ nữ có thể hóa giải nỗi đau của chồng, hy vọng lòng trắc ẩn của mình có thể thức tỉnh đất nước đang chìm trong đau khổ, và người dân sẽ sớm thoát khỏi xiềng xích để được tự do.

Giây phút đó, tất cả mọi người đều trầm mặc, cả hầm mỏ cũng không có bất kỳ tiếng động nào, ai nấy đều rưng rưng, cùng nhau chia sẻ khoảnh khắc đau buồn, và cảm nhận tình cảm thiêng liêng – một khoảnh khắc mãi đi vào lịch sử.

Hiện nay nếu đi du lịch đến Nga, và bước vào một phòng trưng bày nghệ thuật, có thể bạn vẫn sẽ thấy bức tranh một người phụ nữ quý tộc quỳ trên mặt đất, hôn lên xiềng xích trên tay chồng – đó chính là nữ công tước Maria.

Sự kiên trinh ấy cũng có thể là những dòng thư vừa tha thiết vừa xót xa của phu nhân Muravyova xinh đẹp, khi ấy cũng chỉ mới 21 tuổi và đang mang thai đứa con thứ 3: “Anh yêu quý, đừng lo cho em, em có thể chịu đựng được tất cả… Xin hãy đợi em. Em có quyền được chia sẻ nước mắt và nụ cười cùng anh”.

Năm đó, cuộc cách mạng của “các chiến sĩ tháng Chạp” đã khiến nhà độc tài phải rùng mình, nhưng sự thức tỉnh về lương tâm, tình yêu, tình người của những người phụ nữ tháng Chạp còn làm những nhà độc tài sợ hãi hơn. Sự cao quý của họ đã khơi dậy tinh thần chính nghĩa khắp đất nước.

Mặc dù cuộc nổi dậy thất bại, nhưng nó đã buộc Sa hoàng Nicholas I phải thực hiện một số thay đổi để giải quyết các vấn đề của đất nước, làm tiền đề cho việc giải phóng nông nô và cải cách hiến pháp sau này.

Có thể nói sự dịu dàng và thánh thiện của phụ nữ có một sức mạnh thật phi thường. Và chúng ta mong rằng sức mạnh ấy sẽ được tái hiện, lan tỏa và tạo ra điều kỳ diệu cho cuộc chiến hiện nay.

Khi Nga và Ukraine đang trong tình cảnh khốc liệt, hình ảnh vợ mất chồng, mẹ mất con đã lấy đi nước mắt của hàng triệu con người trên thế giới. Những người phụ nữ ấy hẳn cũng đang cầu nguyện cho gia đình và những người lính ngoài chiến trận.

Nhắc đến phụ nữ, người ta thường nghĩ đến sự dịu dàng, đôn hậu… nhưng không phải vì vậy mà họ trở nên yếu đuối. Đôi khi chính sự dịu dàng đó lại khởi một tác dụng có thể mạnh hơn binh đao gấp nhiều lần.

Mong rằng câu chuyện về lòng trắc ẩn của nữ công tước Maria có thể một lần nữa khơi lại thiện tâm trong lòng các chính trị gia, mau sớm chấm dứt chiến tranh để những người lính có thể trở về nhà trong yên bình, để người phụ nữ nơi hậu phương không còn phải sống trong những ngày ‘đầm đìa nước mắt’.

Theo: Tinh Hoa

 

1. Bức tranh nụ hôn của nữ công tước Maria. (Ảnh qua i2.kknews.cc)

2, Chân dung Nữ bá tước Maria Nikolayevna Volkonskaya (1805-1863) và con trai. (Ảnh: Getty Images)