Thứ Sáu, 5 tháng 3, 2021

Hiệu ứng ngưỡng vào

 

HIỆU ỨNG NGƯỠNG VÀO


Trong cuộc sống hằng ngày có một hiện tượng thế này: Khi bạn nhờ người khác giúp đỡ, nếu vừa mới bắt đầu đã đưa ra yêu cầu quá cao thì rất dễ bị cự tuyệt, ngược lại nếu đầu tiên bạn đưa ra yêu cầu nhỏ thôi, sau khi người khác đồng ý hãy tăng thêm yêu cầu thì sẽ dễ đạt được mục tiêu hơn.


Hiện tượng này được các nhà tâm lý học gọi là “hiệu ứng ngưỡng vào”. Hiệu ứng này cũng vận dụng khá hữu hiệu trong giáo dục con cái trong gia đình. Hãy yêu cầu thấp thôi, khi trẻ đã làm đúng rồi, hãy cho chúng sự khẳng định và biểu dương, khích lệ, thế thì những yêu cầu tăng dần sau đó sẽ khiến trẻ vui vẻ thực hiện hơn.

Thứ Năm, 4 tháng 3, 2021

Hãy làm thật nhiều những điều có giá trị

 

HÃY LÀM THẬT NHIỀU NHỮNG ĐIỀU CÓ GIÁ TRỊ

Có mặt trên thế giới này là điều có giá trị. Tốt bụng và chu đáo là điều có giá trị. Trải qua mỗi ngày mà không làm ai đó bị tổn thương là điều giá trị. Nhưng cập nhật công nghệ tiên tiến nhất thì thực sự chẵng có giá trị gì, là vì ta coi nó như những công cụ hữu dụng thay vì quá coi trọng giá trị của chúng theo kiểu một thứ tài sản thể hiện địa vị hay ưu thế của bạn.

Làm những điều có ích cho cuộc đời bạn là điều có giá trị. Đi mua sắm khi bạn buồn chán thì ngược lại, chẳng có giá trị gì.
Trong cuộc đời này ít nhất có một thứ gì đó quan trọng và có nhiều thứ khác thì không. Chẳng mất nhiều thời gian suy nghĩ lắm để tìm ra cái gì có và cái gì không quan trọng. Thậm chí những thứ chẳng giá trị và chẳng quan trọng còn tồn tại nhiều hơn để bạn chọn.

Chỉ có điều đừng nhầm lẫn những điều vụn vặt là những điều quan trọng. Dành thời gian cho bạn bè và những người bạn yêu quý là điều quan trọng còn việc dõi theo những bộ phim truyền hình thì không. Trả nợ là điều quan trọng còn việc bạn đang dùng nhãn hiệu bột giặt gì thì không. Nuôi dạy con cái bạn và cho chúng biết thế nào là giá trị đích thực là điều quan trọng, còn việc cho chúng diện những bộ đồ hợp mốt nhất thì không.

Hãy nghĩ về những điều có giá trị mà bạn làm - và hãy làm thật nhiều.

Trích: The rules of life

Lòng Tốt Và Tình Yêu Bền Vững

  

LÒNG TỐT VÀ TÌNH YÊU BỀN VỮNG

Hằng ngày vào tháng 6, tháng có nhiều đám cưới nhất trong năm, khoảng 13000 cặp đôi trên khắp nước Mỹ tuyên thệ “Tôi xin thề”, tuyên bố gắn chặt cuộc đời của họ với một mối quan hệ tràn ngập tình bạn, niềm vui và tình yêu, những thứ sẽ giúp họ đi cùng nhau đến chân trời góc bể.

Tất nhiên là những điều đó sẽ không xảy ra với rất nhiều người.  Phần lớn các cuộc hôn nhân đều đổ vỡ, nếu nó không kết thúc bằng những vụ li dị thì nó sẽ kết thúc với một sự cay đắng và sự chia cắt trong gia đình. Trong tất cả những người lấy nhau, chỉ có 3 trên 10 người là có mối quan hệ lành mạnh và hạnh phúc,

Các nhà khoa học xã hội bắt đầu nghiên cứu về hôn nhân từ những năm 1970 để nhằm tìm ra cách giải quyết cho một cuộc khủng hoảng xã hội lúc bấy giờ:

John Gottman và vợ ông, Julia, cũng là một nhà tâm lý học ở thành phố New York. Cả hai đều là chuyên gia nổi tiếng về vấn đề hôn nhân bền vững ở Viện Nghiên Cứu Gottman,

Gottman bắt đầu nghiên cứu năm 1986 khi ông dựng nên “Phòng thí nghiệm tình yêu” cùng với đồng sự Robert Levenson tại Đại học Washington. Gottman và Levenson mời những cặp đôi mới cưới vào phòng thí nghiệm để quan sát cách họ cư xử với nhau.

Từ những dữ liệu thu thập được, Gottman tách các cặp đôi ra hai nhóm: nhóm Tận tâm và nhóm Hời hợt.

Nhóm Tận tâm thì vẫn hạnh phúc với nhau sau 6 năm gắn bó và hạnh phúc, còn nhóm Hời hợt thì nếu không li dị thì cũng chịu đựng bất hạnh thường xuyên.  

Gottman rút ra kết luận là nhóm Hời hợt dễ bị kích động ngay cả trò chuyện với người yêu ở bên cạnh họ thì giống như là đang nói chuyện với hổ dữ vậy. Ngay cả lúc tâm sự về những kỷ niệm đẹp cũng không mấy êm ả.

Ngược lại, nhóm Tận tâm cho thấy họ bị kích thích ít hơn và chậm hơn. Họ cảm thấy điềm tĩnh và gắn bó với nhau, và điều đó dẫn đến những hành vi cử xử ấm áp đầy yêu thương ngay cả khi họ đang xung đột với nhau. Đó là vì họ đã tạo ra một bầu không khí gần gũi và đầy tin tưởng với nhau, cả hai thứ đó khiến họ thoải mái khi ở bên cạnh nhau về mặt vật chất lẫn tinh thần.

Sau đó Gottman tiến hành một cuộc nghiên cứu sâu hơn đã được tiến hành vào năm 1990, ông đã tạo ra một phòng thí nghiệm trong khuôn viên Đại học Washington và biến nó thành một nơi nghỉ ngơi và vui chơi lý tưởng cho các cặp vợ chồng. Ông mời 130 cặp đôi mới cưới đến nơi này và quan sát họ làm những việc mà các cặp đôi vẫn hay làm với nhau khi đi nghỉ mát: nấu ăn, dọn dẹp, nghe nhạc, ăn uống, tâm sự và đi chơi. Và Gottman đã có một phát hiện quan trọng, một yếu tố quyết định cho sự thành công hay thất bại của mối quan hệ của những cặp vợ chồng này.

Trong suốt ngày nghỉ ngơi đó, một trong hai người sẽ cố gắng kết nối với người kia bằng những câu chuyện đời thường như khi người chồng thốt lên với người vợ: “Em ơi, nhìn con chim kia kìa, nó rất đẹp.” Anh ta không chỉ đang bình luận về một con chim, anh ta đang mong một sự hồi đáp từ người vợ - một dấu hiệu của sự quan tâm và ủng hộ - và hi vọng cả hai người sẽ cảm thấy được gắn bó với nhau, dù là một khoảnh khắc ngắn ngủi, qua một chú chim.

Bây giờ thì người vợ có sự lựa chọn. Cô ấy có thể chọn giữa “quay đến” (turning toward) và “quay đi” (turning away). Mặc dù chủ đề về con chim đó nghe có vẻ ngớ ngẩn và là chuyện nhỏ nhưng nó cho thấy rất khá rõ tình trạng của mối quan hệ. Người chồng nghĩ rằng con chim đó đủ quan trọng để tạo ra một cuộc tâm sự và vấn đề là người vợ có nhận ra và tôn trọng điều đó.

Trong cuộc nghiên cứu, những người “quay đến” người yêu của họ phản hồi bằng cách đáp lại câu chuyện đó và đưa ra những dấu hiệu cho thấy họ quan tâm và ủng hộ bạn đời mình. Còn những người “quay đi” thì chỉ phản hồi ở mức tối thiểu và tiếp tục làm việc mà họ đang làm, như xem TV hay đọc báo. Một vài người còn trả lời với sự bực dọc: “Đừng làm phiền em, em đang đọc báo.”

Những phản ứng trong câu chuyện đó có ảnh hưởng rất lớn đến sự bền vững của mối quan hệ giữa hai người. Trong vòng sáu năm sau đó, những cặp đôi chia tay nhau là những cặp đôi có tỉ lệ “quay đi” rất thấp, chỉ 33%. Còn những cặp đôi vẫn hạnh phúc với nhau sau sáu năm có tỷ lệ “quay đến” là 87%, họ đều cố gắng kết nối cảm xúc với bạn đời của mình.

Bằng cách quan sát các mối tương tác này, Gottman có thể tiên đoán với độ chính xác khá cao đến 94% là cặp đôi nào – dù là già, trẻ, nghèo, giàu, vô sinh hay không - sẽ chia tay, ở với nhau nhưng không hạnh phúc hay là chung sống hạnh phúc lâu dài. Phần lớn điều đó phụ thuộc vào những gì mà các cặp đôi mang lại cho nhau. Họ có mang đến cho nhau lòng tốt và sự rộng lượng, hay là sự đáp lại câu chuyện nhạt nhẽo, thờ ơ.

Gottman giải thích nhóm Tận Tâm sẽ quan sát môi trường sống chung quanh của họ và tìm ra những thứ mà họ trân trọng và thầm cám ơn về điều đó. Họ xây dựng nên một văn hóa của lòng biết ơn và sự trân trọng. Nhóm Thảm Họa thì ngược lại, họ quan sát để bắt lỗi, để bới lông tìm vết.”

 

Lời nhắn gửi đến hàng ngàn các cặp đôi sẽ lấy nhau vào tháng này – và hàng triệu cặp đôi khác, đã cưới hay chưa – là hãy nghe theo kết luận từ bài nghiên cứu này: nếu bạn muốn có một mối quan hệ ổn định, lành mạnh thì hãy làm những điều tốt thường xuyên. 

 

Thứ Tư, 3 tháng 3, 2021

Sự thật trong chính trị

 

SỰ THẬT TRONG CHÍNH TRỊ

François Bayrou, người đã cho xuất bản cuốn sách Bàn về sự thật trong chính trị, thì giải thích “trong một thời gian dài, người ta đã có thể chủ trương rằng chính trị và sự thật thuộc về hai lĩnh vực, một bên là hiệu quả, bên kia là tiếp cận đạo đức học”. Nhưng “ngày nay, nếu nó xa rời việc quan tâm đến sự thật, thì chính trị trở thành bất lực. Thế giới của Internet cho phép những thẩm tra thường trực”, “sự lột bỏ màn che phủ đó khiến cho nền chính trị vô liêm sỉ mất đi sự ủng hộ của dân chúng”.

Trong dịp này một tờ báo Pháp cũng nhắc lại một câu nói thâm thúy của cố Thủ tướng Anh W. Churchill: “Sự thật (trong chính trị) là một điều quá mong manh, cho đến nỗi người ta phải xây cả một trường thành những lời nói dối để bảo vệ nó!”