Cụ bà nhận bằng tiến sĩ ở tuổi 102

Đáng lẽ được cấp học vị tiến sĩ từ tuổi đôi mươi, nhưng phải đến 77 năm sau bà mới nhận được điều xứng đáng thuộc về mình. Thế nhưng ngày nhận tấm bằng bà lại bảo, bà nhận tấm bằng ấy không phải vì lợi ích của bản thân, mà là vì tất cả những người có chung số phận như bà, nhưng bi thảm hơn nhiều…

Phải đến 77 năm sau, bà mới nhận được tấm bằng xứng đáng thuộc về mình. (Ảnh qua The Boston Globe)

Người phụ nữ ấy là Ingeborg Rapoport. Bà sinh năm 1912 ở thị trấn Kribi, thuộc đất nước Cameroon, khi ấy vẫn còn là thuộc địa của Đức. Tuy vậy, bố mẹ bà sớm mang bà theo tới thành phố Hamburg, nước Đức.

Năm 1937, Ingeborg vượt qua kỳ thi quốc gia để trở thành một bác sĩ nhi khoa và học tập tại Đại học Hamburg.

Một năm sau, bà quyết định làm một luận án về bệnh bạch hầu vì thời điểm đó bạch hầu đang là dịch bệnh chủ yếu ở châu Âu và châu Mỹ. Cùng năm đó, bà nộp luận án tiến sĩ về bệnh bạch hầu cho giáo sư hướng dẫn. Lúc ấy bà 25 tuổi còn Adolf Hitler là Thủ tướng nước Đức. Thế nhưng công trình quan trọng này của bà đã bị trì hoãn chỉ vì nguồn gốc của mình.

Ingeborg từng kể, giáo sư hướng dẫn bà lúc đó đã ca ngợi nghiên cứu về bệnh bạch hầu của bà… Mặc dù ông rất ấn tượng, Trong con mắt của phát xít Đức, Ingeborg là một “mischling” – nghĩa là người vừa có dòng máu Arya vừa có dòng máu Do Thái.

 Hình ảnh bà Ingeborg Rapoport thời còn trẻ. (Ảnh qua Worldkings)

 

Trường Đại học Hamburg đã cấp cho bà một chứng nhận giấy trắng mực đen rằng Trường sẽ cấp học vị Tiến sỹ cho bà “nếu pháp luật hiện hành không cấm bà Ingeborg tham gia vào kỳ bảo vệ tiến sĩ vì lý do huyết thống của bà”.

Đây quả là một đòn giáng mạnh vào cô gái Ingeborg trẻ tuổi, nhưng bà không để chuyện đó ngáng đường sự nghiệp của mình. Cùng năm 1938, bà chuyển tới Mỹ quốc, sau khi thực tập ở một số trường y, bà nhận được bằng MD (bác sĩ y khoa) từ trường Y dành cho nữ tại Đại học Pennsylvania.

Sau đó bà tới làm việc tại bệnh viện nhi của bang Cincinnati, và đã gặp mặt chồng tương lai của mình tại xứ này. Năm 1952, sau khi chồng bà được mời làm chủ nhiệm khoa Sinh hoá tại Đại học Humboldt ở Đông Berlin, Ingeborg đã theo chồng hồi hương.

Ở Đông Đức, bà trở thành đồng sáng lập Hiệp hội Cận sinh. Bà cũng là thành viên Hội đồng Cận sinh châu Âu và trở thành thành viên của một uỷ ban có nhiệm vụ giảm số ca tử vong ở trẻ nhỏ.

Trước khi nghỉ hưu năm 1973, bà đã thành lập bệnh viện sơ sinh đầu tiên ở Đức và được chỉ định làm Giáo sư về sơ sinh tại Bệnh viện Charite tại Đông Đức năm 1969. 

Sau khi bà nghỉ hưu được hơn 40 năm, trường Đại học Hamburg quyết định đã đến lúc để sửa chữa lại sai lầm xưa của mình.

3 chuyên gia y học tại trường Đại học Hamburg đã tới tận nhà để găp mặt Ingeborg. Tại đây, họ đã cùng nhâm nhi và hỏi đáp về công trình nghiên cứu mà bà đã tiến hành từ những năm tuổi đôi mươi.

Cuối cùng bà đã vượt qua được bài kiểm tra, và người ta đã tổ chức cho bà một lễ trao bằng đặc biệt. Lúc ấy bà đã 102 tuổi và là người già nhất thế giới nhận được tấm bằng danh dự này. Một phóng viên đài phát thanh CBC tham dự lễ trao bằng đã kể lại rằng Ingeborg bước lên trên bục “chống gậy, đi tất mang dép xăng đan” nhưng bà chắc chắn là “một ngôi sao nhạc rock trăm tuổi”.

Ingeborg giải thích với vị phóng viên nọ: “Đây là ý tưởng của trường Đại hoc, nó không phải vì lợi ích cá nhân của tôi. Tôi không cần danh xưng tiến sĩ nữa. Tôi đã có những danh hiệu cao quý hơn rồi. Tôi không quan tâm lắm, nhưng tôi quan tâm tới tất cả những người có chung số phận như tôi, không, có lẽ là bi thảm hơn nhiều. Bởi vì tôi may mắn, còn họ thì không. Tôi đã làm điều này vì họ”.

Bà Ingeborg trong ngày lễ nhận bằng tiến sĩ. (Ảnh qua Sydney Morning Herald)

Ingeborg ra đi ngày 23/3/2017, hưởng thọ 104 tuổi. Mặc dù tấm bằng tiến sĩ chẳng đáng kể gì so với những thành tựu sau này. Điều bà theo đuổi suốt chặng đường đời không phải là một danh hiệu nào đó mà chính là sự cống hiến, thế nên cuối cùng những gì xứng đáng cũng lại thuộc về bà, giống như câu nói “không cầu mà tự được” vậy.

Hạ Chi (Theo The Vintage News)