ẢO TƯỢNG CHỌN LỰA

 

Ảo tưởng chọn lựa là một thiên kiến nhận thức khiến ta tin rằng ta kiểm soát cuộc sống nhiều hơn thực tế.

Trong thực tế, ảo tưởng chọn lựa là một cảm nhận sai lệch về năng lực kiểm soát khiến ta có những quyết định không tối ưu.

 

Nhà tâm lý học người Mỹ William James cho rằng chọn lựa có thể bị ép buộc hoặc né tránh, và rằng “tất cả mọi tình thế tiến thoái lưỡng nan đều dựa vào một sự phân tách logic, và không có quyền không chọn cũng là một dạng ép buộc.”

 

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện thấy rằng con người ta dễ hài lòng với những món hàng mình mua hơn khi được cho ít lựa chọn hơn. Phát hiện này sau đó được biết đến với tên gọi “nghịch lý chọn lựa”.

 

Có một số dấu hiệu cho thấy bạn đang gặp vấn đề khi đưa ra quyết định, có liên quan đến ảo tưởng chọn lựa:

 

– Bạn thấy mình phải đưa ra quyết định hoàn hảo nhất.

– Bạn khổ sở với mọi quyết định, dù lớn hay nhỏ.

– Bạn cảm thấy mình bị giới hạn số lựa chọn.

– Bạn cảm thấy mình “đơ” trước những lựa chọn của mình.

– Bạn thường xuyên nghi ngờ quyết định của mình.

 

Có hai dạng ảo tưởng chọn lựa:

– Cảm giác kiểm soát không có thật: Là khi con người ta tin rằng mình có sự kiểm soát tốt hơn với cuộc sống trong khi thực tế không như vậy. Điều này có thể khiến ta ra quyết định kém hiệu quả khi ta chọn những lựa chọn không phù hợp và không mang lại lợi ích lớn nhất cho chúng ta.

 

– Nghịch lý chọn lựa: Là khi con người ta được cho quá nhiều lựa chọn và điều này khiến họ bớt hài lòng hơn với quyết định của mình.

Thường xảy ra khi con người ta bị “dội” bởi nhiều sự lựa chọn và không thể giới hạn lại những lựa chọn của mình.

 

Trong thực tế, ảo tưởng chọn lựa là một cảm giác kiểm soát không có thật, vốn có thể khiến bạn ra quyết định dựa trên thông tin thiếu đầy đủ.

 

Các công ty giới thiệu “Dùng thử miễn phí.”

 

Ảo tưởng chọn lựa có thể được sử dụng để thao túng con người ta ra quyết định.

Ví dụ, một công ty có thể tung ra gói “dùng thử miễn phí’ vốn tự động kết nạp khách hàng vào chế độ đăng ký nếu họ không hủy gói dùng thử này trong thời gian nó còn hạn.

Khách hàng có thể tin là mình kiểm soát được quyết định đăng ký theo dõi, nhưng thực tế, họ đang bị tác động bởi những động thái từ phía công ty.

 

Tác động của ảo tưởng chọn lựa.

Ảo tượng chọn lựa có thể tác động đáng kể lên đời sống của chúng ta. Nó có thể đưa đến những quyết định sai lầm, cũng như cảm giác căng thẳng và bực dọc.

 

Ví dụ, một công ty có thể sử dụng chiến dịch email marketing để gây áp lực lên mọi người khiến họ phải mua một sản phẩm. Chiến dịch có thể đưa ra giảm giá trong “thời gian có hạn” vốn sẽ hết hạn rất sớm, hoặc để đồng hồ đếm ngược làm tăng cảm giác gấp rút.

 

Điều này có thể khiến người tiêu dùng mua một món hàng mà họ không cần, hoặc trả thêm nhiều tiền hơn cho một món hàng mà bình thường nếu có thời gian, họ sẽ không quyết định vậy.

 

Ảo tưởng chọn lựa có thể là một công cụ mạnh mẽ giúp thao túng và kiểm soát người khác. Bạn cần nhận thức rõ những thiên kiến và khuynh hướng của chính mình khi đưa ra quyết định. Hãy dành thời gian để cân nhắc tất cả những lựa chọn và cái giá có liên quan đến lựa chọn của mình. Hãy tìm kiếm nhiều ý kiến khác nhau trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Sau cùng, hãy tin vào trực giác và linh cảm của mình khi đưa ra quyết định.

 

Tham khảo. Williams J. The Will to Believe.

Làm từ thiện như thế nào cho đúng

 

LÀM TỪ THIỆN NHƯ THẾ NÀO CHO ĐÚNG

 

Từ thiện là nghĩa cử cao đẹp được cả xã hội coi trọng và tôn vinh. Tuy nhiên không phải ai cũng thấu hiểu được ý nghĩa thực sự của từ thiện và cách làm từ thiện như thế nào cho đúng.

 

Một đặc điểm khác gắn liền với “từ thiện” đó chính là sự tự nguyện. Người làm từ thiện phải xuất phát từ tính tự giác, tự nguyện, không chịu tác động, ép buộc từ bất kỳ cá nhân, tổ chức hoặc đơn vị nào khác. 

 

Một vài ý kiến cho rằng, làm từ thiện như “muối bỏ biển”, không biết bao giờ là đủ. Nhưng điều đó không quan trọng bằng việc thế giới sẽ tốt lên từng ngày nhờ có những việc từ thiện mà bạn làm ngày hôm nay. 

 

Cho đi là nhận lại hạnh phúc, làm từ thiện giúp bạn nhận ra mình đang may mắn hơn nhiều hoàn cảnh bất hạnh khác, từ đó con người có được lòng sự biết ơn và sự trân quý cuộc sống này.

Làm từ thiện giúp bạn có sự kết nối với nhiều tấm lòng hảo tâm khác. Ngoài ra trong quá trình thực hiện hoạt động từ thiện, bạn được trải nghiệm và rèn luyện kỹ năng làm việc hội nhóm, giải quyết vấn đề trong tập thể. Đây chính là cơ hội để bạn nâng cao kỹ năng mềm của mình.

 

Tình nhân ái, lòng thương người sẽ góp phần hình thành nên một nhân cách tốt. Để giúp con mình hiểu và có được điều này, các bậc cha mẹ tốt nhất hãy trở thành các tấm gương sáng để con noi theo.

 

Từ thiện vốn là việc tốt xuất phát từ lòng thương người thì dù đó là việc lớn hay nhỏ, có mang giá trị vật chất hay không, miễn là bạn tự nguyện thực hiện Đôi khi bạn chỉ cần bỏ công sức 1 ngày để giúp nấu cháo cho người nghèo, dạy chữ cho trẻ em mồ côi,... thì cũng đều là việc làm có ý nghĩa.

 

Từ thiện là những việc làm tốt xuất phát từ tấm lòng yêu thương, nhân ái của con người, nhưng điều này vẫn cần được hiểu và thực hiện đúng cách để đạt được giá trị và sức lan tỏa cao trong xã hội.

 

LÀM SAO ĐỂ TỰ TIN HƠN?

 

Sự tin tin không phải là điều một sớm một chiều mà có được. Nếu bạn nhìn vào những tấm gương về sự tự tin xung quanh mình và tự hỏi tại sao bản thân không được như vậy, thì bạn cũng đừng nên quá bận tâm. Bởi vì đó là cả một quá trình và ai cũng phải học cách để trở nên mạnh dạn, cứng cỏi hơn.

 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người tự tin có sức khỏe tinh thần và thể chất tốt hơn những người tự ti. Đó còn chưa kể đến khả năng trở nên thành công lớn hơn trên những nẻo đường khác nhau của cuộc đời.

 

Nếu bạn đang thiếu tự tin vào bản thân, hãy ghi nhớ rằng bên cạnh việc làm theo những lời khuyên sau:

 

1. Chấp nhận lời khen

 

Chấp nhận lời khen cũng đồng nghĩa với việc bạn đang dần công nhận những phẩm chất tốt và điểm mạnh của mình, cũng như sự thật rằng bạn có sức hấp dẫn nhất định trong mắt mọi người.

 

2. Chỉnh sửa ngôn ngữ cơ thể

 

Sử dụng các ngôn ngữ cơ thể và tư thế quyền lực (power pose) nhất định là một trong các mẹo giúp bạn tự tin vào bản thân hơn: 

 

• Thẳng lưng, đầu ngẩng cao
• Nhìn thẳng vào mắt người đối diện khi nói chuyện
• Bước đi khoan thai
• Cử chỉ cởi mở
• Nói chậm rãi, rõ ràng từng từ

3. Tự khích lệ bản thân

 

Khi bạn đang hồi hộp, lo lắng như trước khi đi thi hoặc đi phỏng vấn xin việc, bạn hãy tự nhủ rằng:

 

• “Mình làm được.”
• “Mình sẽ thi tốt.”
• “Mình sẽ phỏng vấn xuất sắc.”

Những câu tự nhủ này không cần phải dài dòng hay rắc rối gì cả. Chỉ cần đơn giản như vậy và nhắc đi nhắc lại nhiều lần tới khi bạn thật sự cảm nhận được nó như một việc đã xảy ra.

 

4. Học cách chấp nhận lời chỉ trích

 

Nếu bị chỉ ra lỗi sai hay thiếu sót, bạn hoàn toàn có thể cho phép mình cảm thấy buồn bã. Nhưng sau đó, hãy nhanh chóng biến những lời nhận xét có vẻ nặng nề, châm chích này thành các ý kiến đóng góp mang tính xây dựng.

Bạn nên dựa vào các lời chỉ trích để tìm ra điều mình cần sửa đổi và ứng biến hợp lý.

 

5. Đừng quá quan tâm người khác nghĩ gì

 

Bạn hãy làm tốt những việc bạn cần và phải làm. Hãy tập trung nguồn năng lượng của mình vào những người yêu quý và trân trọng bạn. đừng quan tâm người khác nghĩ gì về mình.

 

6. Luôn tò mò, học hỏi

 

Sự tò mò sẽ khuyến khích bạn thử nghiệm những ý tưởng mới, trải nghiệm những sự kiện mới. Trải qua quá trình học hỏi là cách sở hữu nhiều góc nhìn hơn, từ đó mở rộng kiến thức và nâng sự tự tin lên nhiều bậc.

 

7. Trân trọng mọi thành tựu dù nhỏ nhặt

 

Những điều bạn nên tự hào về bản thân không cần quá lớn lao. Hãy tự cảm ơn mình vì đã làm đầy đủ công việc mà sếp giao, làm hết bài tập về nhà, nấu những bữa cơm ngon cho bố mẹ, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ v.v.

 

8. Ngừng so sánh bản thân với người khác

 

Mỗi người có một câu chuyện riêng và một loạt những khó khăn riêng. Thay vì áp cuộc đời của mình lên thước đo của người khác, bạn cần biết trân trọng và hài lòng với những gì mình có.

 

Để trở nên tự tin: Tất cả đều phụ thuộc vào sự cố gắng của bạn. Chúc ngày bạn có thể ngẩng cao đầu tự hào về chính bản thân mình sẽ không còn xa xôi.