Tình yêu của cha mẹ tác động trong cuộc sống của trẻ.

Tình yêu của cha mẹ tác động nảy nở như thế nào sau này trong cuộc sống của trẻ.
.

Trong nhiều năm qua, tại Đại học Harvard đã theo đuổi nghiên cứu về thực hành nuôi dạy con cái và cách những thực hành này ảnh hưởng đến sự phát triển tích cực của trẻ khi chúng lớn lên và trưởng thành, đưa đến những kết luận:
.
Các kiểu đối xử của cha mẹ phân loại theo 2 mặt: sự ấm áp của cha mẹ, và một mặt khác là kỷ luật của cha mẹ. Dựa trên cách tiếp cận nuôi dạy con cái cao hay thấp trên mỗi mặt này, các kiểu nuôi dạy con sau đó được chia thành 4 loại phong cách.
.
1. Phong cách có thẩm quyền: là phương pháp nuôi dạy con cái với sự ấm áp và kỷ luật cao.
2. Phong cách độc đoán: là phương pháp nuôi dạy con cái với sự ấm áp thấp và kỷ luật cao.
3. Phong cách cho phép: là phương pháp nuôi dạy con cái với ấm áp cao và kỷ luật thấp.
4. Phong cách thờ ơ bỏ bê: là phương pháp nuôi dạy con cái với sự ấm áp thấp và kỷ luật thấp.
.
Nghiên cứu đã khá nhất quán cho thấy rằng phong cách có thẩm quyền (cách tiếp cận của sự ấm áp cao và kỷ luật cao) có xu hướng gắn liền với kết quả tốt nhất thời thơ ấu. Nó cũng là phong cách tốt nhất cho các con sau này trong cuộc sống của chúng.
.
Kết quả nghiên cứu cho thấy sự ấm áp của cha mẹ, hay tình yêu, dường như là yếu tố chi phối:
.
Phong cách có thẩm quyền là cách làm tốt nhất,
Phong cách cho phép được xếp vào hạng thứ 2
Phong cách độc đoán được xếp vào hạng 3
Phong cách thờ ơ bỏ bê xếp vào hạng kém nhất, nó cũng dễ hiểu và không có gì đáng ngạc nhiên.
.
Sự ấm áp của cha mẹ hay tình yêu có thể xác định được là điều quan trọng nhất. Trong nghiên cứu sự ấm áp của cha mẹ trong thời thơ ấu (được đo bằng sự hài lòng với mối quan hệ cha mẹ và con cái, nói chung liên quan đến tình yêu và sự gắn bó ), vài năm sau đó, với sự giảm trầm cảm 46%, giảm lo lắng 39%, cũng như mức độ cao hơn của cảm xúc và biểu hiện, và các cấp thấp hơn của dùng thuốc lá và cần sa, các chất gây nghiện của con.
.
Các thực hành nuôi dạy con khác, như cùng ăn bữa tối của gia đình cũng rất quan trọng, nhưng cũng không quan trọng bằng tình yêu và tình cảm của cha mẹ. Sự ấm áp của cha mẹ có liên quan đến một loạt các kết quả phát triển tích cực sau này trong cuộc sống như tình cảm, các mối liên hệ với những người khác (như sự gắn kết xã hội) ….
.
Các nghiên cứu chỉ ra vai trò quan trọng của tình yêu trong sự phát triển của con người. Việc tìm kiếm điều tốt đẹp của người khác, trong thời thơ ấu (và được cho là trong suốt cuộc đời), là rất mạnh mẽ. Ngoài những hành động thúc đẩy lợi ích của người yêu. Nó đáp ứng một trong những khao khát sâu sắc nhất của con người để kết nối với những người khác.
.
Tình yêu có thể được trải nghiệm theo những cách khác nhau bao gồm cả sự tha thứ. Sự tha thứ được hiểu là sự thay thế của ý chí xấu bằng thiện chí đối với người lầm lỗi, bản thân nó là một dạng của tình yêu.

Freud hạ thấp gía trị của con người ?

Vào thời của Freud, thế giới thô sơ hơn hiện nay rất nhiều, nhưng bản chất con người chẳng khác gì hôm nay. Freud nhìn thấu bản chất ấy và nhận ra hai xu hướng bản năng đối lập mà ông gọi là Eros và Thanatos :

– Eros là một từ gốc Hy-Lạp, được Freud sử dụng để biểu thị cái “libido” hoặc bản năng sống hướng tới thoả mãn các ham muốn dục vọng và sự sống còn. Ham ăn, ham uống, ham sắc dục, ham của cải vật chất, ham tiền bạc, ham danh lợi, … là những thứ ham muốn nằm trong cái Eros nói chung. Những ham muốn này là tự nhiên, xuất phát từ bản năng sinh tồn. Đối lập với bản năng sinh tồn là bản năng Thanatos.

– Thanatos cũng là một từ gốc Hy-Lạp, dịch ra tiếng Anh là “death wish”. Freud sử dụng thuật ngữ này để chỉ trạng thái “muốn huỷ hoại” – một trạng thái tâm lý tiêu cực như muốn đập phá, huỷ hoại mọi thứ bất chấp cái chết để giải quyết những bế tắc, căng thẳng trong cuộc sống. Biểu lộ thấp nhất của cái Thanatos là thói tự ái, nóng giận, nổi khùng mà ai cũng có thể có. Rất nhiều đổ vỡ trong hôn nhân hay trong quan hệ giữa người với người nói chung xuất phát từ những cơn tự ái bất chấp. Đó là lúc bản năng Thanatos trỗi dậy, không thể kiểm soát. Sự ghen tức, đố kị dẫn tới hãm hại lẫn nhau là biểu hiện cao hơn của Thanatos. Thù oán, giận dữ đến mức giết hại đồng loại là biểu hiện tột cùng của Thanatos.

Cả hai bản năng nói trên không chỉ tồn tại trong từng cá thể, mà có thể tồn tại ngay cả trong một cộng đồng xã hội, tạo nên một xu thế sống trong cộng đồng đó. Những vụ tự tử tập thể là một bằng chứng. Chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, bề ngoài được che đậy bởi mục tiêu tôn giáo, nhưng thực chất cũng là một biểu hiện của cái Thanatos lên tới cực điểm. Có thể chỉ ra hàng đống ví dụ khác để thấy vai trò của Thanatos tác động tiêu cực đến xã hội loài người như thế nào.

Tất nhiên bản năng vô thức bị kiềm chế bởi lý trí – ý thức làm cho con người hơn hẳn con vật. Nhưng khả năng kiềm chế của lý trí lớn đến đâu? Lý trí có thể chiến thắng bản năng Eros và Thanatos hay không? Đây chính là câu hỏi khó nhất và cũng là quan trọng nhất khi nhận định về tương lai của nền văn minh. Nếu lý trí thắng, nền văn minh sẽ tiến lên. Nếu bản năng thắng, nền văn minh sẽ sụp đổ.

Có những xã hội cũng hành động điên rồ như những cá nhân tội phạm. Chủ nghĩa quốc xã Đức là cái gì nếu không phải là một tập thể hành động theo cái Eros (tranh giành quyền lợi) và Thanatos (tiêu diệt người Do Thái, lập nên những trại tập trung, lò thiêu người, …). Những mồ chôn tập thể của Khơ-Me đỏ những năm 1970…

Đôi khi những con quỷ ấy bị nguyền rủa như một thứ “bản năng dã thú” hay “bản năng súc vật”. Sự nguyền rủa này có phần oan uổng cho loài vật, vì thú dữ chỉ dữ khi chúng đói hoặc bị tấn công. Khi chúng được ăn no, chúng trở nên hiền lành đến mức có thể sai bảo. Đó là bí quyết của các môn xiếc động vật. Nói cách khác, bản năng của động vật là có giới hạn, và giới hạn này do Tự Nhiên quy định, đó chính là luật cân bằng sinh thái.

Vì thế không ngạc nhiên khi thấy Sigmund Freud, đã sớm có một cái nhìn đầy bi quan về mối quan hệ xung đột giữa nền văn minh với chính chủ thể sáng tạo ra nền văn minh đó: Nền văn minh muốn tiến lên để đem lại hạnh phúc cho con người, nhưng luôn luôn bị chệch hướng và thậm chí bị huỷ hoại bởi cái Eros và Thanatos.

Freud cảm nhận về tương lai của nền văn minh nhuốm vẻ tiên tri – chưa bao giờ xã hội loài người lâm vào tình trạng mất cân đối nghiêm trọng như hiện nay: mất cân bằng sinh thái; chiến tranh khu vực; khủng bố; suy đồi đạo đức; khủng hoảng tội ác; đám mây hạt nhân treo lơ lửng trên bầu trời; bất công xã hội lên đến mức vô đạo. Tình trạng căng thẳng này là không thể giải quyết được, do đó không bao giờ có thể có một xã hội thật sự lý tưởng, cũng như không bao giờ có một hạnh phúc và sự hài hoà thuần khiết của con người. Có lẽ đây là lý do căn bản để sự cùng khốn, bất công xã hội, và sự bất bình đẳng chính trị châm ngòi cho sự bùng nổ bạo lực và những căng thẳng xã hội.

Freud cho rằng tình trạng căng thẳng này là không thể giải quyết được, do đó không bao giờ có thể có một xã hội thật sự lý tưởng, cũng như không bao giờ có một hạnh phúc và sự hài hoà thuần khiết của con người. Có lẽ đây là lý do căn bản để sự cùng khốn, bất công xã hội, và sự bất bình đẳng chính trị châm ngòi cho sự bùng nổ bạo lực và những căng thẳng xã hội. Tuy nhiên nguồn gốc sâu xa của những căng thẳng đó chính là cái Thanatos – trạng thái muốn huỷ hoại được phóng chiếu lên các quốc gia, các nhóm sắc tộc, và các cá nhân. Vì cái Eros và Thanatos không thể hoà giải được với nhau nên tội lỗi của con người và sự thiếu vắng của một hạnh phúc trọn vẹn là điều khó tránh. Tất cả mọi hình thái của nền văn minh, từ nền tảng cốt lõi của chúng, đã là một sự đối kháng đối với xu thế bản năng và khát vọng căn bản nhất của chúng ta”.

Cách nhìn bi quan của Freud về con người và tương lai của nền văn minh cũng khiến một số người kết tội ông là hạ thấp gía trị của con người, thiên về cái xấu của con người thay vì đề cao giá trị của ý thức. Cái cảm nhận của Freud về tương lai của nền văn minh đó có thể là sai, và mong rằng nó sẽ sai, nhưng đó là tiếng chuông cảnh báo để tất cả chúng ta phải tỉnh thức!

Tuy nhiên, sẽ có ý nghĩa tích cực nếu ta coi ý kiến của Freud như những lời cảnh tỉnh. Chẳng hạn, ông nói: “Cái tôi không phải là ông chủ trong căn nhà của chính nó” (The ego is not master in its own house), đại ý ông muốn nói: thay vì làm chủ được chính mình, con người chỉ là những tên nô lệ của bản năng mà thôi. Nhận định này có thể đúng với người này, sai với người khác. Nhưng người nào càng tự phụ cho rằng ý thức của mình mạnh hơn bản năng, người ấy càng có nguy cơ rơi vào cạm bẫy của bản năng nhiều hơn.

………………………….

* Sigmund Freud 1856 - 1939 là một bác sĩ về thần kinh và là nhà tâm lý học người Áo. Ông là người đặt nền móng và phát triển học thuyết Phân tâm học. ông là một nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn trong thế kỷ XX.

Cầm lên hay Buông bỏ

* Một cô gái đến tìm một nhà sư, cô hỏi:

– Thưa thầy, con muốn buông một vài thứ mà không thể, con mệt mỏi quá.
Nhà sư không nói gì rót nước sôi nóng vào cốc trà cô đang cầm, nước chảy tràn ra tay, làm cô bị phỏng, cô buông tay làm vỡ cốc. Lúc này nhà sư mới từ tốn nói: “Đau rồi tự khắc sẽ buông! Vấn đề là, tại sao phải đợi tổn thương thật sâu rồi mới buông?
.
* Một chàng trai đến tìm nhà sư, anh hỏi:
– Thưa thầy con muốn buông xuôi vài thứ nhưng con do dự quá, con mệt mỏi vô cùng.
Nhà sư đưa anh ta 1 cái tách và bảo anh cầm, đoạn ông rót đầy tách trà nóng vừa mới pha xong.
Chàng trai nóng quá nhưng anh vẫn không buông tay mà chuyển từ tay này sang tay kia cho đến khi nguội đi rồi uống và cảm nhận thấy rất ngon.

.

Lúc này nhà sư từ tốn nói:
– Cứ đau là buông thì con đã bỏ lỡ những cái tốt đẹp sau đó rồi!
Vấn đề là tại sao cứ đau là phải buông trong khi còn có thể làm cho nó tốt đẹp lên.

…………………….

Trong cuộc đời vốn phức tạp này, chỉ có ta mới biết lúc nào nên cầm lên & bỏ xuống chuyện của chính mình.

Điều tôi giữ lại là tôi mất, điều tôi cho đi là tôi được

Trước cổng một nghĩa trang nọ, người ta thấy có một chiếc xe Rolls Royce sang trọng dừng lại. Bên trong xe là một người đàn bà với dáng vẻ ốm yếu.

Ra khỏi xe, người đàn bà tự giới thiệu và nói với người thanh niên giữ cổng nghĩa trang:

.

– Từ hai năm qua, mỗi tuần, tôi là người đã gửi cho anh 5 đô la để mua hoa và đặt trên mộ con trai tôi, nhưng nay các bác sĩ bảo rằng tôi không còn sống được bao lâu nữa, nên tôi đến đây để chào từ biệt và cảm ơn anh đã mua hoa giùm tôi.

Thế nhưng, người đàn bà không ngờ rằng người giữ cổng nghĩa trang trả lời:

.

– Thưa bà, tôi thấy thật là đáng tiếc khi bà đã làm điều ấy!

Người đàn bà cảm thấy như bị ai đó vả vào mặt. Nhưng bà vẫn còn đủ bình tĩnh hỏi lại người thanh niên:

– Tại sao anh lại lấy làm tiếc về cử chỉ cao đẹp như thế?

.

Người thanh niên giải thích:

– Thưa bà, tôi lấy làm tiếc vì những người chết như con trai bà, chẳng bao giờ còn có thể thấy được một cánh hoa nào nữa!

Bị chạm tự ái, người đàn bà liền cao giọng:

– Anh có biết anh đã làm tổn thương tôi không?

.

Người thanh niên bình tĩnh trả lời:

– Thưa bà, tôi thành thật xin lỗi, tôi chỉ muốn nói với bà rằng còn có rất nhiều người đang cần đến những cánh hoa của bà hơn. Tôi là hội viên của một tổ chức chuyên đi thăm những người già lão, các bệnh nhân trong viện dưỡng lão, bệnh viện. Chính họ mới là những người đang cần đến những cánh hoa của chúng ta, họ có thể nhìn thấy và ngửi được cánh hoa ấy.

.

Nghe thế, người đàn bà ngồi lặng trên chiếc xe sang trọng một lúc, rồi ra hiệu cho tài xế nổ máy.

.

Vài tháng sau người đàn bà trở lại nghĩa trang. Nhưng lần này không cần ai giúp đỡ, bà tự động bước xuống xe với một dáng vẻ vui tươi nhanh nhẹn hơn, và điều đáng ngạc nhiên hơn nữa, với một nụ cười rạng rỡ, bà nói với người thanh niên giữ cổng:

.

– Anh đã có lý, tôi nghe lời anh và mang hoa đến cho những người già lão, bệnh tật. Quả thật, điều đó đã làm cho họ được hạnh phúc. Nhưng người thực sự hạnh phúc chính là tôi. Các bác sĩ không biết được bí quyết đã làm tôi khỏe mạnh lại. Nhưng tôi đã khám phá ra cái bí quyết ấy, tôi đã tìm ra lẽ sống.

.

Một ngạn ngữ Anh cũng nói câu nói tương tự: “Điều tôi tiêu đi là tôi có, điều tôi giữ lại là tôi mất, điều tôi cho đi là tôi được”.

.

ST

EMPATHY – THẤU CẢM

Một trong những môn học chính khoá của hệ thống trường Đan mạch là môn empathy - thấu cảm trong bộ sách “Klassens tid”. Môn này dạy các em giúp đỡ bạn bè và chỉ cạnh tranh với chính mình.

.

Đan mạch là một trong những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới theo báo cáo hạnh phúc thế giới của Liên Hiệp Quốc. Và một trong những lý do giúp họ hạnh phúc là đưa môn empathy – thấu cảm vào dạy trong trường học từ những năm 1993.

.

Empathy – thấu cảm giúp xây dựng quan hệ, ngăn ngừa hành vi bắt nạt, và giúp con người thành công trong sự nghiệp & cuộc sống. Empathy là nền tảng phát triển lãnh đạo, doanh nhân & vị trí quản lý trong một tổ chức.

.

Tại Đan mạch, trẻ em 6-16 tuổi được học mỗi tuần 1 tiếng đồng hồ về Empathy, và môn này được xem như môn quan trọng, không kém môn tiếng Anh hay môn Toán. Trong tiết học, học sinh và giáo viên cùng thảo luận các vấn đề học sinh gặp phải, dù ở trường hay ở nhà, và cùng tìm giải pháp bằng cách lắng nghe và thông cảm. Nếu không có vấn đề gì để bàn, thì mọi người cùng thư giản và tận hưởng hygge – một từ liên quan đến văn hóa Đan Mạch không dịch thẳng ra được nhưng có ý nghĩa là “ tạo ra không gian thân mật một cách cố ý”, hay có thể giải thích là mang đến không gian ấm áp, sáng ngời, ở đó bạn bè cảm thấy được bầu không khí chia sẻ, chào đón và thân mật. Hygge đang trở thành một hiện tượng trên thế giới.

.

Một trong những cách tiếp cận trong công việc tốt nhất của người Đan mạch là team work – làm việc nhóm. Họ không tập trung vào việc trở nên giỏi hơn, thắng vượt qua mặt người khác, mà tập trung vào giúp đỡ những người không được như mình.

Cạnh tranh là với bản thân, để ta tốt hơn mỗi ngày, không phải để qua mặt người khác. Vì vậy, trường học tại Đan mạch không phát thưởng, mà chỉ xúc tiến văn hoá tạo động lực để phát triển tốt hơn.

.

Trẻ em Đan mạch được vui chơi thoải mái (free play). Chính free play giúp các em phát triển kỹ năng đàm phán và khả năng thấu cảm. Học qua cộng tác là cách đưa trẻ em mạnh yếu khác nhau về nhiều khía cạnh được cùng tham gia làm việc nhóm trong lớp để các em giúp nhau tiến bộ.

.

Bài học Empathy - thấu cảm mang lại sự hài lòng và niềm vui lớn cho trẻ em Đan Mạch, và chuẩn bị cho chúng trở thành người lớn hạnh phúc.

Tứ bất khả tận” trong cuộc đời

1. Không thể tận lợi, tận phúc

Thấy lợi đừng tham mà chiếm tận, phúc cũng không thể hưởng thụ hết.

Người xưa nói: “Phúc hề họa sở ỷ, họa hề phúc sở trí”, là có ý nói rằng: Phúc nếu như hưởng hết thì tất sẽ chiêu mời họa.

Cổ nhân tin rằng mọi phúc báo trong cuộc đời của một người là có nguyên nhân từ đức mà ra. Cho nên, nếu một người hưởng hết phúc mà không hành thiện tích đức thì tai họa sẽ đến ngay lập tức.

.

2. Không thể tận quyền thế

Quyền thế không thể dùng hết! Một người có quyền thế hay địa vị cao không thể có mãi trong cả đời. Những người luôn tự cao tự đại, tận dụng quyền thế để sai khiến người khác cần phải hiểu rằng: “Nước có thể chở thuyền nhưng cũng có thể lật thuyền.”

.

3. Không thể tận thuyết (nói đến cùng cực)

Lời nói không thể nói tận! Nói nhiều tất yếu sẽ nói lỡ, có mất mát. Khi nói chuyện cho dù lời nói tốt hay lời nói không tốt thì đều không thể nói đến cùng.

.

Tận nói lời tốt không chỉ có thể gây tổn hại cho mình mà còn gây bất lợi cho người khác. Người tận nói những lời hay thường thể hiện ra sự khoác lác, tâng bốc, nịnh bợ, a dua. Cũng có khi, tận nói lời hay còn thể hiện ra sự khúm núm và đánh mất khí chất của bản thân mình. Còn những người thích nghe những lời hay này thường bị người khác cho là người có “tai không thính, mắt không rõ.”

.

Nếu tận nói những lời xấu thì tác hại của nó là khôn lường. Hơn nữa, người bình thường không ai muốn nghe lời khó nghe cả. Cổ nhân giảng: “Lời ác lạnh người sáu tháng ròng”, cho nên lời nói nên là thích hợp và vừa phải.

.

4. Không thể tận hành 

Phép tắc là không thể tận! Phép tắc hay các quy định, đương nhiên là lấy con người làm gốc rễ mà đặt ra. Nhưng nếu chỉ dùng phép tắc cứng nhắc mà bỏ hẳn đi sự linh hoạt thì lại thành giáo điều. Chỉ có kết hợp nguyên tắc và sự linh hoạt chuẩn mực mới khiến xã hội phát triển.

.

Nhà văn Phùng Mộng Long thời nhà Minh đã viết trong “Cảnh thế thông ngôn” rằng: “Thế bất khả sử tẫn, phúc bất khả hưởng tẫn, tiện nghi bất khả chiêm tẫn, thông minh bất khả dụng tẫn.” Nghĩa là, quyền thế không thể sử dụng hết, phúc không thể hưởng hết, lợi không thể chiếm hết, thông minh không thể dùng hết. Những lời nói này đã trở thành câu tục ngữ được lưu truyền đến tận ngày nay để khuyên bảo mọi người trong việc đối nhân xử thế.

Thầy Thích Nhất Hạnh nhắn gửi thầy cô giáo:

Là những thầy giáo, cô giáo, nếu chúng ta không hạnh phúc thì làm sao chúng ta mong đợi con em mình hạnh phúc?

Chúng ta không thể tiếp tục như hiện nay, tại vì nếu các giáo chức không có hạnh phúc, không có sự bình an và sự hòa hợp với nhau thì làm sao chúng ta giúp được cho những người trẻ bớt khổ và thành công trong sự học hành.

.

Xây dựng tăng thân là một công tác cấp bách và mỗi giáo chức phải là một người dựng tăng. Là những thầy giáo, cô giáo, chắc hẳn quý vị cũng yêu nghề. 

.

Chúng ta đều muốn đào tạo ra những con người lành mạnh, có khả năng tạo dựng hạnh phúc cho tự thân và cho xã hội. Nhiệm vụ của chúng ta không chỉ là trao truyền kiến thức mà còn là xây dựng con người, xây dựng một xã hội nhân bản để có thể chăm sóc hành tinh yêu quý của chúng ta.

.

Chúng ta biết những người trẻ và các bậc phụ huynh trong thời đại chúng ta có rất nhiều nỗi khổ, niềm đau trong lòng. Cha mẹ không truyền thông được với nhau hay giữa cha mẹ và con cái không dễ dàng nói chuyện được với nhau. 

.

Trong lòng những người trẻ luôn có sự cô đơn, trống vắng và chúng tìm cách khỏa lấp nỗi cô đơn trống vắng ấy bằng những trò chơi điện tử, phim ảnh, nghiện ngập hay những thú tiêu khiển độc hại. Khổ đau trong lòng những người trẻ càng nhiều thì công tác giáo dục càng trở nên khó khăn. 

.

Là những thầy giáo, cô giáo, chúng ta cũng có những khó khăn. Chúng ta đã luôn cố gắng nhưng môi trường sống và làm việc của chúng ta quá nhiều khó khăn. Là những thầy giáo, cô giáo, nếu chúng ta không hạnh phúc thì làm sao chúng ta mong đợi con em mình hạnh phúc? Đây là một vấn đề vô cùng quan trọng.

.

Cuộc sống ngày nay tuy có nhiều phương tiện truyền thông như điện thoại thông minh, mạng xã hội… nhưng càng ngày thì sự truyền thông giữa vợ và chồng, bố mẹ và con cái, thầy cô giáo và học sinh… lại càng trở nên khó khăn. Điều đó nói lên rằng phương tiện truyền thông hiện đại không hề giúp ta truyền thông tốt hơn. 

.

Nếu ta không trở về tiếp xúc với tự thân để thấy được đâu là nguyên nhân của những sợ hãi, giận hờn và nỗi khổ, niềm đau trong ta, thì làm sao ta có thể truyền thông được với chính mình? Và một khi ta không thể truyền thông với tự thân thì làm sao ta có thể truyền thông được với những người khác? Tái lập truyền thông và đem lại sự hòa giải là chuyện có thể làm được. 

.

Sự thực tập ái ngữ và lắng nghe giúp cho chúng ta thiết lập lại truyền thông và đưa tới sự hòa giải. Trước tiên, chúng ta cần có mặt và hiểu được hình hài, cảm thọ, tri giác và khổ đau của chính chúng ta. Chánh niệm giúp ta có khả năng đối diện và hiểu thấu những khổ đau trong ta mà không phải trốn chạy hay tìm cách khỏa lấp chúng. 

.

Tiếp đến, thầy cô giáo có thể ngồi lại với học sinh của mình để cùng chia sẻ những khó khăn nằm sâu bên trong mỗi người. Một khi học sinh đã cảm thông được những khó khăn của thầy cô giáo rồi thì các em sẽ không tiếp sức làm cho những khó khăn ấy lớn thêm. Cũng vậy, một khi thầy cô giáo đã lắng nghe đượcnhững khó khăn của học sinh, thầy cô giáo sẽ biết cách để giúp cho các em bớt khổ. 

.

Khi đó lớp học sẽ trở thành một không gian chia sẻ hạnh phúc cho tất cả mọi người. Lắng nghe với tình thương và sự cảm thông giúp cho người kia trải hết lòng ra. Đó là thực tập của Bồ tát Quan Thế Âm, chỉ lắng nghe thôi, không phán xét, không phản ứng. Trong vòng nửa giờ đồng hồ lắng nghe, chúng ta đã có thể làm vơi nhẹ khổ đau trong lòng của người kia.

Thích Nhất Hạnh - Làng Mai, Pháp 

Học tài thi phận?

Theo công bố kết quả điểm thi vào lớp 10 năm 2019 :
Hà Nội 85.000 thí sinh   Tp.HCM 80.300 thí sinh, 

.

Kết quả : Các bài thi dưới 5 điểm :

.

Hà Nội môn Văn  13%.               Tp.HCM môn Văn  5,31%  

Hà Nội môn Toán là  20%.         Tp.HCM môn Toán  49,62%

Hà Nội môn Tiếng Anh  44%.    Tp.HCM môn Tiếng Anh  58,4%

.

Nhiều năm nay, giữa điểm học và điểm thi của học sinh ở các địa phương luôn có tình trạng điểm học thì rất cao song điểm thi thì lại rất thấp, thậm chí dính điểm liệt như điểm thi vào lớp 10 năm 2019 mới đây.

.

Bây giờ không hiếm trường hợp học sinh trường chuyên, lớp chọn, học sinh tiên tiến, học sinh giỏi, kết quả điểm thi thấp lè tè, trong khi đó điểm học bạ thì cao chót vót, 8, 9, 10.

. 

Nghịch lý giữa điểm học và điểm thi ngày càng gia tăng đến phổ biến. Học giỏi mà điểm thi thấp bây giờ nhiều vô kể. Mặc dù nội dung, kiến thức trong các đề thi luôn bám sát chương trình, vừa sức với mọi học sinh có sức học trung bình.

.

Căn nguyên sâu xa của vấn đề là tại bệnh thành tích trong ngành giáo dục, thấy rõ nhất là nhà trường, thầy cô kể cả phụ huynh đều mê điểm ảo mà ra cả.

.

Không diệt được thứ bệnh nguy hiểm ấy nền giáo dục nước nhà càng tụt dốc, bệ rạc, tan hoang…

2 mẹ con ôm nhau khóc sau khi thi xong ở trường thi Hà Nội

Dãy số Fibonacci và tỷ lệ vàng

Có một tỷ lệ đặc biệt có thể được sử dụng để mô tả các tỷ lệ của mọi thứ trong tự nhiên, từ những kết cấu nhỏ nhất cho đến hạt nhân nguyên tử rồi cả những mô hình tiên tiến nhất trong vũ trụ như các thiên thể lớn. Tự nhiên dựa vào tỷ lệ nội tại này để duy trì sự cân bằng nhưng các thị trường tài chính cũng thể hiện tỷ lệ này. Đó là tỷ lệ vàng.

.

Số fibonacci được nhà toán học lỗi lạc người Ý phát hiện và công bố năm 1202 khi nghiên cứu về tăng trưởng đàn của thỏ, ong và được biểu diễn dưới dạng là một dãy vô hạn các số tự nhiên bắt đầu bằng hai phần tử 0 và 1 như sau: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233…

Dãy số này có hai đặc điểm:

·        Số sau là tổng của hai số liền trước.

·        Tỷ lệ của số sau với số ngay trước nó chính là giá trị số φ theo mức chính xác tăng dần.

.

Dãy số Fibonacci xuất hiện ở khắp nơi trong tự nhiên. Những chiếc lá trên một nhành cây mọc cách nhau những khoảng tương ứng với dãy số Fibonacci. Các số Fibonacci cũng xuất hiện trong những bông hoa: hầu hết các bông hoa có số cánh hoa là một trong các số: 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55 hoặc 89. Hoa loa kèn có 3 cánh, hoa mao lương vàng có 5 cánh, hoa phi yến thường có 8 cánh, hoa cúc vạn thọ có 13 cánh, hoa cúc tây có 21 cánh, hoa cúc thường có 34, hoặc 55 hoặc 89 cánh. Thật kỳ diệu thay.

.

Các số Fibonacci cũng xuất hiện trong các bông hoa hướng duơng. Những nụ nhỏ sẽ kết thành hạt ở đầu bông hoa hướng dương được xếp thành hai tập các đường xoắn ốc: một tập cuộn theo chiều kim đồng hộ, còn tập kia cuộn ngược theo chiều kim đồng hồ. Số các đường xoắn ốc hướng thuận chiều kim đồng hồ thường là 34 còn ngược chiều kim đồng hồ là 55. Đôi khi các số này là 55 và 89, và thậm chí là 89 và 144. Tất cả các số này đều là các số Fibonacci kế tiếp nhau.

.

Tỷ lệ vàng không chỉ xuất hiện trong tự nhiên mà còn xuất hiện trong nghệ thuật như là lý tưởng cổ điển về cái đẹp. Có một điều gì đó thần kỳ bao quanh dãy số Fibonacci. Thực tế, hiện nay Hội Fibonacci đang hoạt động dưới sự lãnh đạo của một linh mục và có trung tâm ở Trường Đại học St. Mary tại California. Mục đích của Hội là tìm kiếm các ví dụ của tỷ lệ vàng cũng như của các số Fibonacci trong tự nhiên, trong nghệ thuật và trong kiến trúc với niềm tin rằng tỷ lệ vàng là món quà Thượng đế ban tặng cho thế giới này.

.

Như là chuẩn mực của cái đẹp. tỷ lệ vàng hiện diện ở nhiều nơi. Ở Điện Parthenon của thành Athens chẳng hạn, tỷ số giữa chiều cao và chiều dài của Điện Parthenon chính là tỷ lệ vàng.

Kim tự tháp vĩ đại ở Giza được xây dựng từ nhiều trăm năm trước Điện Parthenon của Hy Lạp cũng có tỷ số giữa chiều cao của một mặt với một nửa cạnh đáy là tỷ lệ vàng. Một bản viết trên giấy cỏ Rhind của người Ai Cập có nhắc tới "Tỷ lệ thần thánh". Các pho tượng cổ cũng như các bức tranh thời kỳ Phục Hưng đều biểu hiện các tỷ lệ bằng tỷ lệ vàng, một tỷ lệ thần thánh.

.

Người trung cổ cho rằng một người phụ nữ có dáng đẹp lý tưởng là người có tỷ lệ số đo các vòng (vòng 1, 2, 3) là tỷ lệ vàng.

Vậy đó bạn ạ. Những điều kỳ thú của thiên nhiên giúp chúng ta khai thông trí não để có thể khám phá những cái khó hơn trong thực nghiệm cuộc sống. Giờ đây chắc hẳn bạn sẽ tin vào tỷ lệ vàng mà chẳng còn hồ nghi chút nào.

.

Bạn có cần tự chứng minh để làm căn cứ chắc chắn cho những phân tích theo phương pháp Fibonacci sau này chăng? Vậy thì đây, hãy thử đo chiều dài từ vai đến các đầu ngón tai bạn thử xem, lấy kết quả số đo này chia cho số đo chiều dài từ khuỷu tay đến các đầu ngón tay. Thử xem bạn có kết quả thế nào. Hoặc thử đo chiều dài từ đầu đến bàn chân rồi chia kết quả đó cho chiều dài từ rốn đến bàn chân. Thử xem kết quả 2 lần có giống nhau không? Thử xem chúng xấp xỉ 1.618 hay không?

Vậy tỷ lệ vàng có thể hiện tốt trong tài chính hay không? Thực ra thị trường có cùng cơ sở toán học giống như những hiện tượng tự nhiên nêu trên.

Khi được sử dụng trong phân tích kỹ thuật, tỷ lệ vàng được diễn giải thành 3 dạng tỷ lệ điển hình: 38.2%, 50.0% và 61.8%. Tuy nhiên có nhiều tỷ lệ khác có thể được sử dụng khi cần thiết

.

Có 5 phương pháp ứng dụng dãy số Fibonacci chủ yếu trong tài chính là Fibonacci Retracements, Fibonacci Extensions, Fibonacci Fans, Fibonacci Arcs và Fibonacci Time Zones. Chúng ta sẽ lần lượt nghiên cứu chi tiết từng phương pháp.

.

Trước khi bước vào nghiên cứu sâu hơn về phương pháp Fibonacci, bạn hãy suy ngẫm lại triết lý của dãy số Fibonacci và tỷ lệ vàng để rút ra một điều kỳ thú gì đó cho riêng mình chăng!

Tỉ lệ vàng trong ứng dụng giải phẩu thẩm mỹ

Phật nói chính tâm là đức hạnh duy nhất

Con người trưởng thành luôn có 3 tầng ý thức được ví như tam giác PAC. P nghĩa là cha mẹ - parent, A nghĩa là người lớn - adult, C nghĩa là trẻ em - child. Đó như là toà nhà ba tầng của bạn. Tầng thứ nhất là tầng của đứa trẻ, tầng thứ hai là tầng của cha mẹ, tầng thứ ba là tầng của người trưởng thành. Tất cả ba đều cùng tồn tại trong bạn.

.

Đây là tam giác và xung đột bên trong của bạn. Đứa trẻ của bạn nói điều này, bố mẹ bạn nói điều gì đó khác, người trưởng thành của bạn, lí trí nói điều gì đó khác.

.

Nếu như bạn một mình thì không có vấn đề gì - bạn có thể vẫn còn là đứa trẻ mãi mãi. Nhưng xã hội có đó, hàng triệu người có đó; bạn phải tuân theo nhiều luật lệ, bạn phải tuân theo nhiều giá trị. Bằng không sẽ có nhiều xung đột đến mức cuộc sống sẽ trở thành không thể được.

.

Bây giờ có những người thầy tin vào đứa trẻ. Họ nhấn mạnh vào đứa trẻ nhiều hơn. Chẳng hạn, Lão Tử. Ông ấy nói, 'Thoả thuận sẽ không tới đâu. Bạn hãy bỏ lại tiếng nói cha mẹ đi, những lời răn này, những Kinh Cựu ước này. Hãy bỏ tất cả những cái 'phải' và lại trở thành đứa trẻ lần nữa.' Đó là điều Jesus nói. Lão Tử và Jesus, sự nhấn mạnh của họ là: hãy trở thành đứa trẻ lần nữa - bởi vì chỉ với đứa trẻ bạn mới có khả năng giành lại sự tự phát của mình, bạn mới lại trở thành một phần của luồng chảy tự nhiên: ĐẠO.

.

Thông điệp của họ là hay, nhưng dường như gần phi thực tế. Vâng, đôi khi điều đó đã xảy ra - một người lại trở thành đứa trẻ lần nữa. Nhưng điều đó ngoại lệ tới mức không thể nghĩ được rằng nhân loại sẽ trở thành đứa trẻ lần nữa. Điều đó đẹp như ngôi sao... xa xăm, nhưng ngoài tầm với.

.

Thế rồi có những thầy khác - Mahavira, Moses, Mohammed, Manu - họ nói hãy nghe tiếng nói của cha mẹ đi, hãy nghe theo đạo đức, điều xã hội nói, điều bạn đã từng được dạy. Nghe và tuân theo nó. Nếu bạn muốn thoải mái trong thế giới, nếu bạn muốn an bình trong thế giới, hãy nghe theo cha mẹ. Đừng bao giờ đi ngược lại tiếng nói cha mẹ.

.

Đó là cách thế giới đã tuân theo, nhiều hay ít. Nhưng thế thì người ta không bao giờ cảm thấy tính tự phát, người ta không bao giờ cảm thấy tính tự nhiên. Người ta bao giờ cũng cảm thấy bị giam cầm, tù túng. Và khi bạn không cảm thấy tự do, bạn có thể cảm thấy an bình, nhưng sự an bình đó là vô giá trị. Nó đem tới thuận tiện, thoải mái, nhưng linh hồn bạn đau khổ.

.

Tất cả các tôn giáo cổ đều nhấn mạnh vào vâng lời quá nhiều. Không vâng lời là tội lỗi duy nhất - đó là điều Ki tô giáo nói. Adam và Eve bị đuổi khỏi vườn của thượng đế bởi vì họ đã không vâng lời. Thượng đế đã nói không được ăn quả của cây tri thức mà họ lại không vâng lời. Đó là tội lỗi duy nhất của họ. Nhưng mọi đứa trẻ đều phạm phải tội lỗi đó. Người cha nói, 'Đừng hút thuốc,' và nó thử hút. Người cha nói, 'Đừng đi xem phim,' và nó đi xem. Câu chuyện của Adam và Eve là câu chuyện của mọi đứa trẻ. Và thế rồi kết án, tống cổ ra...

.

Vâng lời là tôn giáo của Manu, Mohammed, Moses. Nhưng thế giới đó đã qua rồi, và qua nó nhiều người đã không đạt tới. Nhiều người đã trở thành công dân an bình, tốt, thành viên tốt, thành viên đáng kính trọng của xã hội, nhưng chẳng có gì nhiều.

.

Thế rồi có những ông thầy thứ ba Họ nhấn mạnh phải hướng theo người trưởng thành. Khổng Tử, Patanjali, hay những người bất khả tri - Bertrand Russell - tất cả những người theo chủ nghĩa nhân văn của thế giới, họ tất cả đều nhấn mạnh: 'Chỉ tin vào lí trí riêng của mình thôi.' Điều đó dường như rất gian nan, nhiều tới mức cả đời người ta trở thành chỉ là xung đột. Bởi vì bạn đã được nuôi dưỡng bởi cha mẹ mình, bạn đã được huấn luyện bởi cha mẹ mình. Nếu bạn chỉ nghe theo lí trí của mình, bạn phải phủ nhận nhiều thứ trong con người mình. Thực tế, toàn thể tâm trí của bạn phải bị phủ nhận. Không dễ mà xoá nó đi được.

.

Và bạn đã được sinh ra như đứa trẻ mà chẳng có lí trí gì. Về cơ bản bạn là sinh linh có tình cảm; lí trí tới rất muộn. Thực tế nó tới khi tất cả những gì phải xảy ra đã xảy ra. Các nhà tâm lí nói đứa trẻ học gần 75% toàn thể tri thức của nó trước lúc nó 7 tuổi. 50% vào lúc nó 4 tuổi. Và toàn thể việc học này xảy ra khi bạn là đứa trẻ, và lí trí tới rất muộn. Nó là kẻ tới rất muộn mằn. Thực tế nó tới khi tất cả mọi điều phải xảy ra đã xảy ra rồi.

Rất khó sống với lí trí. Mọi người đã thử - một Bertrand Russell đây đó - nhưng không ai đã đạt tới chân lí qua nó, bởi vì một mình lí trí là không đủ.

.

Nếu bạn vận hành như đứa trẻ, đó là phản ứng trẻ con, tất nhiên người lớn không ai làm vậy.

.

Hay bạn theo tiếng nói của cha mẹ mình, nhưng về sau bạn nghĩ rằng dầu vậy bạn đã bị cha mẹ mình chi phối. Bạn chưa trở thành người trưởng thành, đủ chín chắn để nắm lấy dây cương cuộc sống trong tay mình.

.

Hay đôi khi bạn theo lí trí, nhưng thế rồi bạn nghĩ rằng lí trí là không đủ, tình cảm cũng cần chứ. Và không có tình cảm, con người lí trí trở thành chỉ là cái đầu; người đó mất tiếp xúc với thân thể, người đó mất tiếp xúc với cuộc sống, người đó trở thành bị cắt rời. Người đó vận hành chỉ như cái máy tư duy. Nhưng tư duy không thể làm bạn sống động, trong tư duy không có nước cam lồ của cuộc sống. Nó là một thứ rất khô khan. Thế thì bạn khao khát, bạn khao khát cái gì đó có thể cho phép năng lượng bạn tuôn chảy, cái có thể cho phép bạn được xanh tươi và sống động và trẻ trung. Điều này cứ tiếp diễn và bạn cứ săn đuổi mãi cái đuôi riêng của mình.

.

Quan điểm của Phật là hoàn toàn khác. Đó là đóng góp độc đáo của Phật cho tâm thức con người.

.

Phật nói các cách hành xử đó tất cả đều là phản ứng và mọi phản ứng đều nhất định mang tính bộ phận - chỉ có đáp ứng mới mang tính toàn bộ - và bất kì cái gì mang tính bộ phận đều là sai lầm. Đó là định nghĩa về lầm lỗi, bởi vì các bộ phận khác của bạn sẽ vẫn không được đáp ứng và chúng sẽ phản ứng. Hãy nhận rõ: Đáp ứng là toàn bộ, phản ứng là bộ phận.

.

Khi bạn nghe một tiếng nói và theo nó thì bạn bị mắc vào rắc rối. Bạn sẽ không bao giờ được thoả mãn với nó. Chỉ một phần được thoả mãn, hai phần kia sẽ rất bất mãn. Cho nên hai phần ba con người bạn sẽ bất mãn, một phần ba con người bạn sẽ thoả mãn, và bạn bao giờ cũng vẫn còn trong rối loạn. Bất kì điều gì bạn làm, phản ứng không bao giờ thoả mãn được cho bạn, bởi vì phản ứng mang tính bộ phận.

Hãy đáp ứng - đáp ứng mang tính toàn bộ. Thế thì bạn không vận hành từ bất kì tam giác nào, bạn không chọn lựa; bạn đơn giản vẫn còn trong nhận biết vô chọn lựa. Bạn vẫn còn định tâm. Và từ việc định tâm đó bạn hành động, dù nó là bất kì cái gì. Đấy không phải là đứa trẻ không phải là cha mẹ không phải là người trưởng thành. Bạn đã vượt ra ngoài tam giác PAC.

.

Cho nên bất kì khi nào có nhu cầu cần đáp ứng, điều đầu tiên, Phật nói, là hãy trở nên lưu tâm, trở nên nhận biết. Hãy nhớ tới trung tâm của bạn. Hãy trở nên được tiếp đất vào trung tâm của bạn. Hãy ở đó trong vài khoảnh khắc trước khi bạn làm bất kì cái gì..

.

Đây là yêu cầu đầu tiên - được định tâm vào bất kì chỗ nào bạn muốn hành động. Thế rồi từ việc định tâm này hãy để hành động nảy sinh - và bất kì điều gì bạn làm cũng đều sẽ là đức hạnh, bất kì điều gì bạn làm cũng đều sẽ đúng.

Phật nói chính tâm là đức hạnh duy nhất có đó. Không lưu tâm là rơi vào lỗi lầm. Hành động vô ý thức là rơi vào lỗi lầm.

- OshoVietNam –

…………………..

* Osho : là một nhà huyền môn, bậc thầy tâm linh người Ấn Độ (1931 – 1990)

* Lão Tử : Nhà triết học Trung Quốc sống vào khoảng thế kỷ VI trước CN, người cùng thời nhưng lớn tuổi hơn Khổng tử. 

* Mahavira, Moses, Mohammed, Manu : các đạo sư.

* Bertrand Russell : Triết gia người Anh (1872 – 1970)