5 chiến lược tâm lý Khắc kỷ áp dụng vào cuộc sống

5 CHIẾN LƯỢC TÂM LÝ KHẮC KỶ ÁP DỤNG VÀO CUỘC SỐNG

Chủ nghĩa Khắc kỷ ra đời vào khoảng năm 301 trước Công nguyên, cung cấp một kho tàng những chiến lược và kỹ thuật phong phú để rèn luyện sự dẻo dai tâm lý.

5 chiến lược tâm lý Khắc kỷ điển hình mà bạn có thể áp dụng vào cuộc sống hằng ngày, được cây viết Donald Robertson giới thiệu trong cuốn sách “Chủ nghĩa Khắc kỷ” (Stoicism and the Art of Happiness).

 

1. “Chia để trị”

Marcus Aurelius, Hoàng đế La Mã đồng thời là một triết gia Khắc kỷ quan trọng, từng ghi chép: Nếu chúng ta chia nhỏ một điệu múa quyến rũ hoặc một tác phẩm âm nhạc thành các phần riêng lẻ để phân tích khách quan, thì chúng sẽ dần mất đi sức mạnh lôi cuốn tâm trí.

 

Với khó khăn, lo âu và tai ương cũng tương tự: khi ta chia nhỏ chúng, chúng trở nên dễ đối phó hơn. “Trong một lúc, chỉ nên đối mặt với từng khía cạnh đơn lẻ của sự kiện và xem xét chúng một cách khách quan”,

 

2. Tập trung vào “bây giờ và ở đây”

“Khi nhìn thấy hiểm nguy, thú hoang bỏ chạy khỏi đó. Một khi đã thoát, chúng sẽ hết lo lắng. Còn chúng ta cứ tự tra tấn mình bằng cả quá khứ lẫn tương lai”,

Seneca triết gia cổ đại viết trong tác phẩm nổi tiếng “Letters”. Như ông cũng từng quan sát và đúc rút, hầu hết đau khổ của con người có liên quan tới những suy tưởng về quá khứ hay lo lắng cho tương lai, ít ai giới hạn sự chú tâm của mình chỉ nằm gọn trong thời khắc hiện tại.

 

Theo các triết gia Khắc kỷ, khi chúng ta dồn sự tập trung vào “bây giờ và ở đây” và làm tuần tự từng thứ một, khó khăn thường sẽ được hóa giải.

Nguyên lý của kỹ thuật này có điểm tương tự với phương pháp “chia để trị”. “Khó khăn trở nên dễ chịu đựng hơn khi được quy giản thành một chuỗi những khoảnh khắc thoáng qua”,

 

3, Hành động với “mệnh đề dự phòng”

Theo thuyết Khắc kỷ, cách tốt nhất để thực hiện bất kỳ hành động nào là ngay từ đầu phải chấp nhận rằng mọi việc có thể sẽ không diễn ra như định liệu. Nhà Khắc kỷ luôn hành động với một “mệnh đề dự phòng”, nghĩa là thêm vào những hành động của mình một sự đón đầu như “tuỳ duyên”, “theo ý trời”...

 

Khi không lệ thuộc thái quá vào một kết quả dự liệu nào đó, mỗi người có thể hoàn toàn tập trung vào hành động, như khi ném bóng chỉ tập trung vào động tác ném để không phải lo lắng và sợ hãi gì.

Nhờ đó, ta có thể bước vào mọi hành trình cuộc sống với một tâm trí cởi mở, sẵn sàng chấp nhận chiến thắng hay thất bại với tinh thần thanh thản hoàn toàn.

 

4. Tiên liệu tai ương và suy ngẫm về cái chết

Việc tiên liệu trước những tai ương, mất mát chắc chắn sẽ giúp ta loại bỏ cảm giác bất ngờ. Seneca đã nói rằng cảm xúc đau khổ do thất bại sẽ nhẹ nhàng hơn đối với những ai tự hứa hẹn trước thất bại. “Những gì đã được dự liệu từ sớm sẽ tới như một cú đánh khẽ”, ông ghi trong “Letters”. Và ngược lại, những ai không chuẩn bị sẵn sàng sẽ bị quật ngã ngay cả bởi những sự kiện tầm thường.

 

“Thật thú vị khi việc nhắc nhở bản thân về cái chết lại có thể làm sâu sắc thêm trải nghiệm sống”,

 

5. Xem cuộc đời là một lễ hội

Sự bình thản của người Khắc kỷ không gói gọn trong từng hành động, sự kiện, mà còn trong thái độ của họ với cuộc đời. Người Khắc kỷ cho rằng đối với cuộc sống này, nhà triết gia giống như một khán giả trong một “lễ hội” đông đúc.

Triết gia Epictetus thường xuyên yêu cầu học trò của mình quan sát các biến động của cuộc sống với thái độ tách biệt như thể chúng chỉ là những ồn ào náo nhiệt của một cuộc vui, giống như Thế vận hội.

 

“Ở đó, không ai phàn nàn về sự ồn ào hay về những đám đông chen lấn xô đẩy, mọi người đều chấp nhận rằng cuối cùng họ cũng sẽ phải rời đi, mặc dù hiển nhiên ai cũng muốn ở lại”,

Đa số mọi người có thể đang mê mải theo đuổi của cải, tìm kiếm danh vọng hay chìm đắm trong những thú vui “nông cạn”. Đôi lúc họ có thể ầm ĩ hay va vào bạn, điều đó là không thể tránh khỏi - đó là một phần của sự ồn ào náo nhiệt tự nhiên.

 

Lợi ích bất ngờ từ sự tử tế.

LỢI ÍCH BẤT NGỜ TỪ SỰ TỬ TẾ.

 

Hành vi thuận xã hội là một thuật ngữ mà các nhà tâm lý học sử dụng để chỉ những hành động liên quan mang đến sức khỏe, sự an toàn và cảm xúc dành cho người khác.

Nói cách khác, nhiều hành vi “tốt” như chia sẻ, hợp tác, và an ủi đều là những hành vi thuận xã hội vì lợi ích của những người khác.

Những hành vi như vậy rõ ràng mang đến lợi ích cho những người mà ta giúp và vun đắp một xã hội kết nối rộng mở hơn.

 

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng cho rằng đối xử tử tế với người khác có thể mang đến lợi ích cho chính bản thân bạn.

 

Gia tăng thu hút với nửa kia.

Là một người tử tế có thể giúp bạn trở nên thu hút hơn với nửa kia. Trong một nghiên cứu xuất bản năm 2019 trên Tập san Nhân cách, tham dự viên đã xếp hạng tử tế là đặc điểm đơn lẻ quan trọng nhất ở một người bạn đời.

Điều này có nghĩa là người ta cảm thấy nó quan trọng hơn tình hình tài chính, thu hút ngoại hình và óc hài hước.

 

Tâm trạng tốt hơn.

Bạn cảm thấy tốt khi là người tử tế. Nghiên cứu cho rằng việc gắn kết vào những hành động tử tế và giúp đỡ người khác giúp bạn cải thiện tâm trạng.

Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc thực hiện những hoạt động tử tế mỗi ngày trong một tuần làm gia tăng cảm giác hạnh phúc và cải thiện sức khỏe.

 

Nghiên cứu cũng nhận thấy rằng chúng ta càng làm nhiều hành động tốt đẹp, thì chúng ta sẽ càng cảm thấy hạnh phúc.

Dù cho hành vi này hướng trực tiếp đến ai, dù là bạn bè, người lạ hay thậm chí chính bản thân mình – tất thảy đều mang đến hiệu ứng tích cực như nhau.

 

Con cái là của để dành của cha mẹ

CON CÁI LÀ CỦA ĐỂ DÀNH CỦA CHA MẸ

Ông bà ta có câu “con cái là của để dành của cha mẹ”, nên việc cha mẹ kỳ vọng, đặt tất cả tương lai vào con cái cũng là chuyện dễ hiểu.

Nhưng kỳ thực, mỗi một đứa trẻ được sinh ra là duy nhất không có bản sao. Đứa trẻ sẽ tùy vào hoàn cảnh gia đình, đất nước, gen di truyền mà chúng được thụ hưởng những tố chất về thể lý, tinh thần khác nhau.

Cũng từ đó chúng sẽ bọc lộ năng khiếu, thiên hướng nghề nghiệp trong tương lai. Chúng ta không thể ép con mình ăn một món mà trẻ bị dị ứng hay trẻ phát bệnh mỗi khi chúng nến thử.

Trong việc học, chọn nghề nghiệp của con lại càng không nên ép con, vì vô tình cha mẹ đã tạo áp lực, gây căng thẳng cho con. Điều gì mới đem lại hạnh phúc thực sự cho con? Mỗi người chỉ có một cuộc đời, sao cha mẹ lại bắt con sống thay cho cha mẹ?

Một thầy hiệu trưởng của một trường tại Singapore đã gởi cho phụ huynh trước kỳ thi, lá thư này đã được nhiều người chia sẻ trên mạng xã hội. Có đoạn viết:

“Tôi biết quý vị đều lo lắng muốn con mình làm bài tốt nhưng hãy nhớ rằng: trong số các em làm bài thi có một em làm nghệ sĩ không phải hiểu môn toán; sẽ có một doanh nhân không quan tâm đến lịch sử hay văn học; sẽ có một nhạc sĩ thì điểm môn hóa sẽ chẳng thành vấn đề và đó chỉ là một bài thi…”

Chúng ta đừng lấy đi sự tự tin và phẩm giá của con mình. Chẳng phải trường học là nơi nuôi dưỡng ước mơ của con trẻ và trách nhiệm của cha mẹ là ở bên cạnh con đỡ nâng con đứng dậy khi con bạn thất bại. Xin đừng dập tắt sự tự tin và tương lai của con em mình chỉ vì vài điểm số.