Chủ Nhật, 13 tháng 10, 2024

4 Nhóm người hướng nội

 

4 NHÓM NGƯỜI HƯỚNG NỘI

 

Trong thực tế, có bốn nhóm người hướng nội chính: hướng nội xã hội, hướng nội tư duy, hướng nội lo âu và hướng nội ức chế.

Tuy nhiên là ta phải tránh đánh đồng người hướng nội (họ không phải là một khuôn y như nhau).

Theo các nhà tâm lý học tại Wellesley College. Những khuynh hướng chính của một người sẽ quyết định dạng hướng nội của họ như sau:

 

Hướng nội xã hội.

 

Họ là những người hướng nội thích ở một mình, nhưng không phản đối các nhóm tụ tập xã hội lớn. Họ đơn giản thích dành thời gian với những người thân yêu hoặc trong những bối cảnh tương tác xã hội nhỏ hơn.

Ở trong một nhóm lớn có thể khiến họ kiệt sức và cần nhiều thời gian để nạp lại năng lượng.

 

Người hướng nội xã hội thường giao tiếp theo phong cách tinh tế, bĩnh tĩnh và trực tiếp, theo nhân viên công tác xã hội Jenny Flora.

“Những người này không xấn xổ trả lời ngay, mà thay vào đó, họ tận dụng thời gian để chuẩn bị một phản hồi chính chắn.”

 

Thích các buổi tụ tập nhỏ, thân thiết chính là cuộc chơi của những người hướng nội xã hội. Bằng cách này, họ có thể xây dựng những cuộc hội thoại sâu sắc.

Họ thích dành thời gian với một người bạn thân thiết hơn là tham gia vào một bữa tiệc đông người hoặc gặp người mới. Vì họ rất chu đáo và thích chiêm nghiệm, nên họ thường là những người biết lắng nghe, tập trung và thấu cảm.

 

Nhiều người hướng nội xã hội là những nhà tư tưởng nhiều trí thức, lỗi lạc, và thích gắn mình vào kết nối sâu sắc với người khác thay vì những cuộc thoại thoại trên bề mặt.

 

Hướng nội lo âu.

 

Hướng nội lo âu thường khó yên và hay lo lắng trong các tương tác xã hội. Họ Khó bắt chuyện hoặc chào hỏi xã giao.

Trong khi những người hướng nội xã hội thích các buổi tụ tập nhỏ, thì người hướng nội lo âu lại né tránh tương tác xã hội vì họ sợ phạm sai lầm, sợ bị bẽ mặt, hoặc bị phán xét.

Người hướng nội nào có mức độ bất ổn cảm xúc cao thường dễ có cảm giác lo âu.

 

Người hướng nội tư duy.

 

Người hướng nội tư duy thường hướng nhiều vào nội tâm và khá sáng tạo. Dạng hướng nội này thường có óc tưởng tượng cao và dành nhiều thời gian mơ màng và đắm chìm trong suy nghĩ.

 

“Người hướng nội tư duy thường được cho là những “kẻ hay mơ mộng” và có trí tưởng tượng phong phú,” “Người hướng nội tư duy là những người hay phân tích, có khả năng tư duy phản biện, sáng tạo và có lòng thấu cảm cho mọi người.”

 

Họ có tài tư duy độc lập phân tích logic sâu sắc, có khả năng tự giải quyết vấn đề. Họ cân nhắc nhiều góc nhìn và cân đo thiệt hơn từ các lựa chọn.

Trong bối cảnh xã hội, người hướng nội tư duy thích tương tác một-một giúp họ thảo luận sâu hơn về vấn đề. Họ có thể hơi dè dặt lúc đầu, nhưng thường sẽ dần cởi mở khi biết rõ mọi người hơn – đặc biệt là nếu cuộc hội thoại chân thật, thú vị và kích thích trí tuệ.

 

Người hướng nội kiềm chế.

 

Người hướng nội kiềm chế, hay người hướng nội ức chế, thường có mức ức chế hành vi cao hơn. Họ rất cảnh giác với các mối nguy tiềm tàng và dè dặt khi ở cạnh mọi người.

Nói cách khác, họ khá chậm trong việc khởi động làm quen với mọi người và thường kìm nén bản thân trong các tình huống xã hội.

 

Họ thường chờ đến khi cảm thấy thoải mái mới gắn kết với người khác. Họ né tránh các sự kiện bộc phát hoặc bất ngờ. 

Khi tiếp cận một tình huống xã hội, một người hướng nội kiềm chế sẽ cảnh giác và rất thận trọng.

 

Họ cảm thấy thoải mái hơn khi ngồi lùi lại và quan sát tình huống trước khi tham gia vào hay đưa ra ý kiến hiểu biết của mình.

Họ có thể khá xa cách lúc đầu, nhưng họ có thể là những người biết lắng nghe tuyệt vời và đưa ra những quyết định cẩn trọng, có cân nhắc dựa trên quan sát của họ.

 

Mặc dù không phải tất cả ai hướng nội cũng nhút nhát và lo âu, nhưng nghiên cứu chỉ ra rằng người nào có mức kiềm chế hành vi cao hồi còn nhỏ sẽ có nguy cơ hình thành lo âu xã hội cao hơn về sau này.

Vì bản tính dè dặt, người hướng nội kiềm chế đôi lúc bị coi là không thân thiện hoặc không quan tâm. Điều này đôi lúc khiến họ bỏ lỡ cơ hội và bị áp lực buộc phải hành xử kiểu hướng ngoại hơn.

 

Vậy thì, bạn có thể làm gì để hiểu rõ được dạng hướng nội của mình, tận dụng tối đa sức mạnh, và ứng phó với những thách thức? Bước đầu tiên là cân nhắc dạng hướng nội nào mô tả đúng nhất bản thân bạn.

Một khi đã hiểu được mình thuộc dạng nào thì bạn có thể bắt đầu xây dựng thái độ chấp nhận bản thân và giúp bản thân lớn mạnh.

 

Tập chấp nhận bản thân. Hướng nội không phải sai sót. Nó là cách bạn tương tác và trải nghiệm thế giới, vậy nên học cách chấp nhận tính cách của bản thân và nắm bắt thế mạnh có thể giúp bạn tận dụng tối đa nó.

 

Người hướng nội xã hội thích các nhóm nhỏ, trong khi người hướng nội lo âu lại lo lắng nhiều hơn về sự tương tác của mình. Người hướng nội tư duy là những người thích phân tích, tưởng tượng, trong khi người hướng nội kiềm chế lại cẩn trọng và biết cân nhắc.

Hiểu được loại hướng nội là rất quan trọng vì nó giúp ta hiểu rõ hơn về những thứ ta cần để thành công và nỗ lực. Vậy, bạn thuộc loại nào?

 

Tham khảo:

Grimes, J., Cheek, J., & Norem, J. (2011). Four meanings of introversion: Social, thinking, anxious, and inhibited introversion: (634112013-457).

 

 

Thứ Bảy, 12 tháng 10, 2024

Truyện vui cười: Một hào gia thoát chết nhờ con gà

 

TRUYỆN VUI CƯỜI: MỘT HÀO GIA THOÁT CHẾT NHỜ CON GÀ

Trần Sinh vốn là một hào gia, ngụ thành Tây, đất Kinh kỳ, ngàn năm văn vật. Tính tình đôn hậu lại hào phóng, kết giao bằng hữu các nơi, mọi người đều mến phục.

Thuở trẻ, một lần đi chơi núi Yên Tử, tình cờ gặp được mấy ông Tiên đang chơi cờ, Trần Sinh hăng hái tình nguyện làm người phục dịch. Buổi chiều tan cuộc cờ, mấy ông Tiên cảm kích, một ông Tiên bảo Sinh:

 

- Chúng ta 100 năm mới đến đây chơi cờ 1 lần, nay gặp được ngươi đây, âu cũng là duyên phận, cảm kích công lao của ngươi từ sáng đến giờ, ta ban cho ngươi 1 phép mầu là nghe và hiểu được tiếng nói của muông thú, đổi lại ngươi không được kể lại cho ai nghe cả, nếu trái lời chết ngay tức khắc. Đồng ý chứ?

 

Trần Sinh: Dạ, con đồng ý ạ! đồng thời cám ơn rối rít. Kể từ ấy, Trần Sinh nghe và hiểu được tiếng nói của muông thú, tính tình đôn hậu, lấy cái may mắn làm vui, có dịp giúp chúng nó được thì giúp, chứ không sử dụng lợi thế đó mà tàn hại bọn chúng.

 

Đến năm 50 tuổi, cưới thêm 1 người vợ lẽ, bà Hai còn trẻ (trên 20 tuổi) và đẹp, vì biết mình trẻ và đẹp, nên bà Hai chảnh và nhõng nhẽo tợn, lúc đầu Trần Sinh còn thấy vui vui, càng ngày càng oải, đôi khi bực mình, rồi lại tự cười nhạo mình “đương không đi rước cục nợ về, đáng cái tội già mà ham”.

 

Một đêm nọ, đang dỗ giấc ngủ. Trần Sinh nghe con bò và con ngựa nói chuyện với nhau ngoài chuồng.

 

Bò than thở: Anh ngựa ơi! số của anh sao mà sung sướng quá, ban ngày thỉnh thoảng chỉ chở ông chủ đi công việc, hoặc đi chơi, công việc thật nhàn nhã.

Còn tôi, trời mờ sáng, có hôm chưa tỏ mặt người, thằng chăn quăng cho nắm rơm, nắm cỏ xong, lôi mũi dẫn ra đồng bắt cày, bừa…

 

Ngựa: Tại anh ngu quá, anh phải chịu thôi, người ta thường nói ngu như bò đó sao? Thôi để tôi chỉ cho anh 1 kế, để anh khỏi cực nhé!

 

Bò: Kế chi, làm ơn chỉ cho tôi đi anh Ngựa.

Ngựa: Sáng mai, thằng chăn vào quăng cỏ cho anh, anh giả bệnh đừng ăn, nó lôi anh đứng dậy, anh giả bộ đứng dậy không nổi, như thế là ngày mai anh khỏi phải đi cày.

 

Bò: Hay quá! mai tôi nghe theo lời anh.

 

Sáng sớm, Trần Sinh nghe tiếng thằng chăn gọi: Ông chủ ơi, con bò bị bệnh rồi,

Tối đến, Trần Sinh chờ nghe tiếp câu chuyện của bò và ngựa.

 

Ngựa: Anh Bò ơi! nghe tin gì chứ?

Bò: Tin chi vậy anh ngựa?

 

Ngựa: Anh tiêu đời rồi, ngày mai ông chủ sẽ làm thịt anh.

Bò: Trời ơi! tại sao lại giết tôi?

 

Ngựa: Thì tại anh bệnh, không cày bừa được nữa, chẳng lẽ nuôi anh tốn cơm à!

Bò: Cứu tôi với anh ngựa ơi! tôi chưa muốn chết, tôi chưa có vợ mà!

Ngựa: Vậy thì sáng mai thằng chăn quăng cỏ vào, anh ăn cho thật mạnh, tự đứng dậy chứng tỏ hết bệnh và đi cày.

 

Nghe đến đây, Trần Sinh thán phục trí khôn ngoan của con ngựa, khoái chí quá bật cười lớn, vỗ tay vào đùi đánh đét 1 cái, rủi thay cái tay lại đánh lộn vào đùi của bà Hai nằm cạnh. Giật mình thức giấc, lại thấy ông xã cười khan một mình.

 

Bà Hai: Chuyện chi vui vậy mình?

Trần Sinh: Đâu có chi!

Bà Hai không chịu lối giải thích đâu có chi, nên truy đến cùng, Trần Sinh thú thật là không thể kể chuyện nầy được, vì kể lại là chết ngay.

 

Lý do chỉ kể lại một câu chuyện xong thì lăn đùng ra chết, không thuyết phục được bà Hai, thế là hôm sau bà bỏ ăn, bà khóc lóc ỉ ôi, ngày hôm sau nữa, nếu ông chồng không chịu kể, thì trong vòng 3 ngày bà sẽ tự vẫn.

 

Trần Sinh ruột rối như tơ vò, bà Hai không tự vẫn mà vẫn bỏ ăn, mà vẫn khóc lóc om sòm thì cũng không chịu nổi, thôi thà chết đi còn sướng hơn sống.

Trần Sinh đồng ý với bà Hai: 3 ngày nữa sẽ kể cho bà Hai nghe, đồng thời ông viết thơ mời các bằng hữu, quyến thuộc xa gần đến nhà để gặp mặt, trăn trối, chia tay lần cuối.

 

Cho gia nhân hỏa tốc đi mời ngay, nội dung thơ: Vào ngày X, lúc 10 giờ, đến dự tiệc rượu thân mật, lý do: cho biết sau. Ngày X, trời hửng sáng, sau khi liệng cho đàn gà mấy nắm thóc, Trần Sinh ngồi uống trà, lòng buồn rười rượi, ngắm đàn gà đang ăn, nhìn cảnh: Con gà trống đang rượt mấy con gà mái để đạp mái, có con gà mái sau cùng không đồng ý, còn mắng mỏ nặng lời với gà trống.

 

- Gà mái: Anh là đồ vô lương tâm, vô đạo đức, anh không thấy, không biết ngày hôm nay ông chủ từ giã cõi đời này à? Lòng dạ nào mà còn đòi làm chuyện nầy được? không biết xấu hổ à?

- Gà trống: Ông chủ ngu quá thì chết ráng chịu, sống chi chật đất, chỉ vì bà Hai mà phải chịu chết cũng đáng đời, như tôi đây 4,5 bà vợ, bà có thấy ai dám hó hé, dám ho với tôi không?

 

- Gà mái thỏ thẻ: Nếu anh là ông chủ, thì anh xử lý việc nầy thế nào?

- Gà trống: Dễ ợt, khó chi, ra sau vườn, chặt 1 nhánh tre bằng ngón tay cái làm cây roi, vào đánh cho bà Hai 1 trận, hỏi xem bả còn đòi nghe kể chuyện nữa hay không? Sẵn dịp trị luôn cái bệnh chảnh và nhõng nhẽo của bả luôn.

 

Trần Sinh bừng tỉnh, thực hiện lời con gà trống vừa nói với vợ của nó ngay.

Vừa thức dậy, bới tóc, chải chuốt xong, bà Hai mặt mày hí hửng, vài giờ nữa thôi, mình sẽ được nghe kể câu chuyện bí mật nầy, không ngờ Trần Sinh từ ngoài bước vào, cầm roi tre quất thẳng vào người, chỉ trừ đi cái mặt, phần còn lại: ngực, bụng vai, lưng… tiếng roi trót! trót! trót! Bà Hai đau quá, khóc thét lên. Định hỏi tại sao vô cớ bị đánh đòn, nhưng:

 

Trần Sinh hỏi trước: Còn đòi nghe kể chuyện nữa không? Còn đòi nghe kể chuyện nữa không? Đau quá, bà Hai trả lời ngay: Không dám đòi, không dám đòi nữa…..

Liệng cây roi tre, Trần Sinh khoan khoái trong lòng tiếp tục vào bàn uống trà. Bà Hai vào phòng lấy dầu xoa vào các lằn roi vừa rồi, vừa khóc rã rít.

 

Khách đến, Trần Sinh vui vẽ tiếp đón, có người thắc mắc.

Hỏi: Thông thường phải có giỗ hay cưới mới có tiệc, sau hôm nay tiệc tùng bất ngờ thế?

Trần Sinh: Bạn bè lâu ngày không gặp, nhớ quá bày tiệc để có dịp hàn huyên vậy thôi.

 

Hôm ấy, Trần Sinh vui quá, uống rượu nhiều. Người được xem là chết rồi, nay được sống lại mà…

Hôm sau, Trần Sinh đến hiệu Kim Hoàn đặt đúc 1 con gà trống bằng vàng y rất tinh xảo, đem về thờ trong nhà.

Trần Sinh căn dặn: từ nay về sau có tiệc tùng chi thì làm thịt vịt, heo, cá… chớ tuyệt đối không được giết gà làm thịt.

 

Người thân và gia nhân trong nhà, ai nấy đều làm lạ và thắc mắc, nhưng không ai dám hỏi, nhưng nếu ai dám hỏi thì chắc chắn Trần Sinh cũng không nói đâu hở quí vị?

 

Nhờ trận đòn roi tre hôm nào, bà Hai hãi quá, bỏ đứt luôn cái tật chảnh và nhõng nhẽo, từ đó không khí trong gia đình trở nên dễ chịu và ấm áp, hạnh phúc.

Trần Sinh sống thêm được 30 năm nữa. Đến năm 80 tuổi thì mất. 

Theo Chuyện Quê