Mục đích cuộc sống

 

MỤC ĐÍCH CUỘC SỐNG

Mỗi hành động của con người luôn luôn nhằm tới một mục đích nào đó. Tuổi trẻ thường có nhiều mong muốn, ước mơ đẹp. Có ước mơ nhanh đến rồi lại vụt biến đi như bong bóng xà phòng, hoặc như thần tiên trong các câu chuyện cổ tích. Có ước mơ theo đuối, thôi thúc suốt cả cuộc đời.

 

Khi ta lớn lên xác định mục đích có thiết thực hơn: Lo kiếm sống hàng ngày, lo làm ăn để giàu có, để thành đạt theo mục đích sự nghiệp. Lúc khó khăn bần hàn thì miếng cơm manh áo, có việc làm, được đi học... là điều phải vất vả lo toan cả một đời người. Đến khi đầy đủ, khá giả, thành đạt, ta lại mong muốn được cao hơn nữa. Cứ như vậy cuộc sống là một chuỗi các mục đích, có vui, có buồn, luôn thay đổi và liên tục phát triển.

 

Nếu sống không có mục đích, nước chảy bèo trôi, buông thả theo con tạo xoay vần; hoặc sống theo kiểu mũ ni che tai, an phận; khi ở trong lòng không còn điều gì để mong muốn, thương yêu, không còn điều gì là thiêng liêng để hướng tới nữa. Sống như thế khác gì đã chết, khác gì đời sống của những sinh vật bình thường.

Song mục đích cuộc sống của con người cũng có nhiều loại khác nhau. Có mục đích của cả cộng đồng mọi người, có mục đích của cá nhân mỗi người, có mục đích về vật chất, có mục đích về tinh thần, có mục đích chính đáng tốt đẹp, có mục đích sai trái, tội lỗi, thấp hèn...

 

Bạn nghĩ gì về những mục đích vượt quá sức mình, những mục đích ước mơ hư vô, không tưởng? Bạn nghĩ gì về những đích chỉ hưởng lạc thú vật chất, tiền bạc và quyền lực mà trống rỗng về đời sống tinh thần? Những mục đích xấu xa, tham lam, ích kỷ, hại người?

Từ việc xác định các mục đích ấy sẽ dẫn dắt con người đi tới số phận của mình, hạnh phúc hay bất hạnh. Cách đây trên hai ngàn năm, nhà tư tưởng vĩ đại nhất của thế giới cổ đại A Ritstôt đã khái quát: "Hạnh phúc đến khắp mọi nơi khi xác định được mục đích đúng và có phương pháp đúng".

 

Vậy thế nào là mục đích đúng? Tôi cho rằng mục đích đúng là mục đích chính đáng, phù hợp với quy luật vận động phát triển của thế giới tự nhiên, xã hội và tư duy của con người. Đứng trước một công việc, nhân dân ta thường nói các yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa - tức là hợp với quy luật của trời đất, của lòng người. Một trận đánh cũng vậy, biết địch, biết ta, biết cả thiên thời địa lợi thì nhất định chiến thắng. Trái với điều đó sẽ thất bại, sẽ bị quy luật trừng phạt, sẽ bị con người trừng phạt.

Mục đích đúng và chính đáng trước hết, như một lẽ tự nhiên của mỗi người là mục đích kiếm sống. Con người phải làm việc quan hệ với nhau ăn nên làm ra.

 

Sống trong cơ chế thị trường, làm gì cũng cần phải có tiền, ai cũng mong muốn làm giàu, nhưng mặt trái của đồng tiền đang là điều đáng lo và bức xúc Đồng tiền bản thân nó chỉ là vật trung tính để trao đổi, tốt hay xấu là do người làm ra nó và sử dụng nó.

Sếch-xpia đã từng ví đồng tiền là con đi Của nhân loại. C.Mác nói đồng tiền tư bản vấy đầy máu và nước. mắt.

Ở nước ta thời Nguyễn Du đã từng phê phán cái xã hội vì tiền: "Trong tay sẵn có đồng tiền dầu lòng đôi trắng thay đen khó gì".

 

Đến gần đây, trong thơ xuân 1998,

Tố Hữu đã phê phán nghiêm khắc những tiêu cực và đã đặt ra những câu hỏi bất bình:

Sao lắm kẻ gian tà dấu mặt,

Vàng đầy kho ngạo nghễ xa hoa

 

Đến xuân 1999, Tố Hữu lại lên tiếng:

Sao lắm kẻ xưng danh đồng chí,

Nhạt lương tâm, lạnh ngắt đồng tiền.

Gian tà dám bán rao đạo lý

Tham nhũng leo thang bậc cửa quyền".

 

Rõ ràng là từ xưa đến nay, dù sống trong các chế độ xã hội khác nhau, thời nào con người cũng lên án lối sống chỉ vì tiền. Nhất định không để cho đồng tiền tác oai tác quái, gây ra bất hạnh cho con người.

Thật không có điều gì hấp dẫn và tôn vinh con người nhanh chóng như tiền tài và danh vọng, ngược lại cũng không có điều gì làm thoái hóa biến chất con người nhanh chóng như danh vọng và tiền tài.

Một điều thật giản dị nhưng không phải ai cũng hiểu được là: là đâu vàng bạc chiếm mất tâm hồn, thì ở đó lòng tin, hy vọng và tình thương, sẽ bị tống ra khỏi của".- (ngạn ngữ Đan Mạch).

 

Từ xa xưa con người đã tin nghiệm rằng, mỗi vì sao trên trời là tương ứng với bản mệnh của mỗi người đang sống trên trái đất này? Ngày nay con người không chỉ ngắm nhìn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của các vì sao mà còn nuôi dưỡng khát vọng vươn tới các vì sao đó, để bầu trời sao càng tiếp tục tỏa sáng mãi mãi, lung linh sắc mầu huyền diệu của trí tuệ tâm hồn con người.

St