Âm mưu trong những viên đường và "nỗi oan thế kỷ" của chất béo

Năm 1972, một nhà khoa học người Anh cảnh báo rằng đường – chứ không phải chất béo – là nguy cơ lớn nhất đối với sức khoẻ của chúng ta. Tuy nhiên phát hiện của ông bị chế giễu, danh tiếng của ông bị hủy hoại. Tại sao các nhà khoa học về dinh dưỡng hàng đầu thế giới lại có thể sai lầm quá lâu như thế?

Robert Lustig là một chuyên gia nội tiết nhi người Úc của Đại học California (Mỹ) chuyên về điều trị chứng béo phì ở trẻ em. Bài nói chuyện kéo dài 90 phút do ông thực hiện năm 2009, mang tên "Đường: Sự thật cay đắng", thu hút hơn sáu triệu lượt xem trên YouTube. Trong đó, Lustig lập luận mạnh mẽ rằng fructose, một dạng đường thường gặp trong chế độ ăn hiện đại, là một "chất độc" gây ra chứng béo phì ở Mỹ.

John Yudkin là một giáo sư người Anh, đã báo động về nguy cơ của đường vào năm 1972, trong cuốn sách mang tên Pure, White, and Deadly (Thuần khiết, trắng tinh và Chết người).
Cuốn sách đã có tác động, nhưng Yudkin phải trả một cái giá khá cao cho điều đó. Các nhà dinh dưỡng hàng đầu đã kết hợp với ngành công nghiệp thực phẩm để hủy hoại danh tiếng của ông, và ông không bao giờ khôi phục được sự nghiệp của mình. Ông, một người đàn ông thất vọng và bị lãng quên, mất năm 1995.

Vào những năm 1960, một khái niệm dinh dưỡng mới đang trong quá trình tự khẳng định. Nguyên lý trung tâm của nó là một chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ ăn ít chất béo, thì Yudkin đã dẫn dắt một nhóm người có chung suy nghĩ rằng đường, chứ không phải chất béo, là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh như béo phì, bệnh tim và tiểu đường. Nhưng vào thời điểm ông viết cuốn sách, những người đứng đầu lĩnh vực này đã bị các nhà ủng hộ học thuyết chất béo thâu tóm.

Yudkin một nhà khoa học chân chính, nhưng bị những quyền lực chính trị cả truyền thông và công nghiệp của những người ủng hộ học thuyết ăn ít chất béo đánh bại. Không chỉ bị đánh bại, trên thực tế, ông còn bị chôn vùi. Hệ quả của nó là hàng tỉ người thay vì khỏe mạnh hơn, họ lại béo phì và bệnh hoạn.

Nhìn vào biểu đồ tỷ lệ béo phì sau chiến tranh thì rõ ràng là có điều gì đó đã thay đổi sau năm 1980. Tại Mỹ, tỷ lệ này tăng rất từ từ cho đến đầu những năm 1980 thì cất cánh như một chiếc máy bay. Chỉ 12% người Mỹ bị béo phì vào năm 1950, 15% vào năm 1980, 35% vào năm 2000.
Tại Anh, tỷ lệ này là một đường thẳng trong nhiều thập niên cho đến giữa những năm 1980, khi đó nó cũng chĩa thẳng lên bầu trời. Chỉ 6% người Anh bị béo phì vào năm 1980. Trong 20 năm tiếp theo đó con số này cao hơn gấp ba lần. Ngày nay, hai phần ba người Anh hoặc béo phì hoặc thừa cân, làm cho quốc gia này là quốc gia béo nhất EU. Bệnh tiểu đường tuýp 2, có liên quan mật thiết đến chứng béo phì, tăng song song ở cả hai nước.

Năm 1957, khi John Yudkin đưa ra giả thuyết cho rằng đường là một nguy cơ đối với sức khoẻ cộng đồng, nó được xem xét một cách nghiêm túc, cũng như người đề xướng ra nó. Vào thời điểm Yudkin nghỉ hưu, 14 năm sau đó, cả lý thuyết và tác giả đã bị gạt ra ngoài lề của xã hội và bị trừng phạt.

Chỉ đến bây giờ công trình của Yudkin mới trở lại với dòng khoa học chính thống, sau khi tác giả của nó đã qua đời.

Khi khoa học chính thống chiếm lĩnh được chân lý thì biết đến bao giờ nạn béo phì trên thế giới mới được gỡ bỏ đây ?

Theo The Guardian