Lòng can đảm không phải là không sợ hãi – mà là hành động bất chấp nỗi sợ hãi.

 

LÒNG CAN ĐẢM KHÔNG PHẢI LÀ KHÔNG SỢ HÃI – MÀ LÀ HÀNH ĐỘNG BẤT CHẤP NỖI SỢ HÃI.

 

Theo cách hiểu thông thường, lòng can đảm là hành động khi đối mặt với nỗi sợ hãi. Theo Cynthia Pury, một nhà tâm lý học và nhà nghiên cứu về lòng dũng cảm, có ba yếu tố hình thành nên hành động dũng cảm: mục đích, mục tiêu cao cả hoặc có ý nghĩa, và một mức độ rủi ro nhất định.

Tuy nhiên, Cynthia Pury cũng nhấn mạnh rằng lòng can đảm vốn mang tính chủ quan. Những gì một người coi là hành động tín ngưỡng kinh tâm động phách thì người khác lại coi là bước tiến được tính toán trước. Điều này dẫn đến sự phân biệt giữa lòng can đảm ‘chung’ và lòng can đảm ‘cá nhân’.

 

Lòng can đảm phải có chủ ý, không thể là ngẫu nhiên. Đó phải là sự lựa chọn của mỗi người, chứ không phải là điều xảy đến với họ. Hành động tự nguyện cũng phải phục vụ một mục đích có ý nghĩa. Chạy vào tòa nhà đang cháy để cứu một đứa trẻ, hầu hết mọi người sẽ gọi đó là lòng dũng cảm. Bạn có vội vã lao vào ngọn lửa đó để quay video TikTok không? Hẳn là không.

 

Lòng can đảm nói chung thường liên quan đến các mục tiêu và rủi ro được khẳng định về mặt xã hội hoặc văn hóa, chẳng hạn như các hành động anh hùng trong chiến đấu, được ghi nhận bằng tượng đài, huy chương và được ca ngợi rộng rãi.

Tuy nhiên, lòng dũng cảm cá nhân thì gần gũi hơn. Đối với một diễn giả, việc phát biểu trước đám đông là một hoạt động thường xuyên và không có rủi ro. Mặt khác, đối với một người nhút nhát, việc lên sân khấu có thể giống như đang mạo hiểm mạng sống của mình.

 

Cô Margie Warrell, một chuyên gia về nghệ thuật lãnh đạo có bằng tiến sĩ về phát triển con người, đã chia sẻ rằng, não của chúng ta được thiết kế để tự bảo vệ và thường hướng tới những gì quen thuộc, dễ đoán và an toàn.

Nhưng cô cho rằng sự phát triển tiến bộ và chuyển mình thực sự đến từ những khó chịu, từ việc vượt qua những giới hạn mà chúng ta nhận thức được.

 

Margie Warrell mô tả thách thức của việc hành động khi sợ hãi là “sự thiếu can đảm”.

Nghiên cứu trước đây của Cynthia Pury khẳng định rằng khi mọi người hành động một cách can đảm, nỗi sợ hãi sẽ giảm đi và sự tự tin sẽ tăng lên.

Margie Warrell giải thích rằng sự sẵn sàng đối mặt với rủi ro khi không chắc chắn có thể định hình toàn bộ quỹ đạo của chúng ta, bởi vì thành công trong cuộc sống tỉ lệ thuận với mức độ sẵn sàng chấp nhận sự khó chịu.

 

Cô nhấn mạnh: “Khoảng cách [lòng can đảm] là khoảng cách giữa con người hiện tại của chúng ta và con người chúng ta có thể trở thành nếu chúng ta luôn thực hành lòng can đảm.”

Trong ngắn hạn, việc tránh rủi ro sẽ khiến chúng ta cảm thấy an toàn. Về lâu dài, nó sẽ giam hãm chúng ta, hạn chế tiềm năng và sự tự do của chúng ta.

Lòng can đảm được đền đáp

Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy lòng dũng cảm chiếm gần một phần tư sự khác biệt trong hiệu suất công việc.

Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Châu Âu về Sức khỏe, Tâm lý và Giáo dục, lòng dũng cảm giúp nhân viên đương đầu với thử thách, chủ động và đưa ra quyết định táo bạo. Nó cũng có lợi ích trong các tình huống xã hội, chẳng hạn như đưa ra phản hồi trung thực hoặc giải quyết xung đột, giúp thúc đẩy tinh thần làm việc nhóm và năng suất.

 

Lòng can đảm cũng có lợi trong môi trường học tập. Trong một nghiên cứu lớn với hơn 7.600 học sinh trung học, hành vi dũng cảm có mối tương quan với thành tích học tập tốt hơn và tính kiên trì cao hơn khi đối mặt với thử thách.

 

Người bạn đồng hành thân thiết của lòng dũng cảm

Aristotle mô tả lòng can đảm là “sự cân bằng vàng” giữa hèn nhát và liều lĩnh. Theo Aristotle, người can đảm vừa biết sợ điều đáng e sợ vừa tin tưởng vào điều đúng đắn, theo cách đúng đắn và vào thời điểm đúng đắn.

“Vì vậy, lòng can đảm và trí tuệ phải là những người bạn tốt nhất trên thế giới”, Cynthia Pury nhấn mạnh.

Margie Warrell nói rằng: “Lòng can đảm cũng giống như học cách làm món trứng rán hay chơi đàn piano vậy”.

 

Đây là một kỹ năng có thể học và cải thiện thông qua thực hành, nhưng những nỗ lực ban đầu có thể có vẻ gượng ép. Ví dụ, nếu mục tiêu của chúng ta là giảm cân, việc bước vào phòng tập có thể khiến chúng ta sợ bị đánh giá hoặc xấu hổ. Việc tổ chức lại lối sống để áp dụng những thói quen lành mạnh hơn có thể kéo theo những rủi ro về mặt xã hội và tài chính. Nhưng khi bạn vượt qua những bất tiện này, bạn sẽ học được rằng kiên trì sẽ tạo nên tiến bộ. Bắt đầu từ việc nhỏ. Chấp nhận rủi ro ở mức có thể kiểm soát được.

 

Theo thời gian, những hành động này sẽ xây dựng sự tự tin và sáng suốt, giảm lo lắng và giúp chúng ta phân biệt được điều gì thực sự có ý nghĩa với điều gì chỉ là hấp dẫn – theo thời gian, lòng can đảm sẽ tự nhiên tuôn trào.

Margie Warrell gợi ý nên xây dựng một cộng đồng hỗ trợ xung quanh chúng ta – những người ủng hộ sự phát triển của chúng ta và tôn vinh lòng dũng cảm của chúng ta. Khi chúng ta coi mình là can đảm, chúng ta sẽ ngày càng can đảm hơn.

 

Margie Warrell đã viết: “Chất lượng cuộc sống của chúng ta sẽ tăng lên theo mức độ can đảm mà chúng ta dành cho mỗi quyết định của mình”.

Thanh Ngọc